Sửa đổi Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu:

11:55

Vẫn lặng như tờ Quá hạn 1 tuần, Bộ Công thương vẫn chưa "chốt” phương án sửa đổi Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu trình Chính phủ. Động thái "lặng như tờ” và kiểu dọn đường "đưa quyền định giá cho doanh nghiệp”  đang dấy lên quan ngại, Bộ này quá ưu ái cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.    Ảnh: Minh Hạnh Trễ hẹn có chủ ý? Theo chỉ đạo, trước ngày 30-6, Bộ Công thương phải trình Chính phủ dự thảo sửa đổi Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, đến nay Bộ Công thương chỉ mới công bố dự thảo sửa đổi lần 4. Theo đó, dự thảo chốt phương án thời gian giữa 2 lần điều chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 10 ngày với trường hợp tăng giá. Các phương án điều chỉnh giá bán lẻ, khi yếu tố cấu thành giá cơ sở tăng hay giảm đều thiên về doanh nghiệp, do doanh nghiệp "tự quyết”.  Câu hỏi đặt ra: Nghị định 84 chậm sửa đổi, việc đó ai được lợi và ai bị thiệt, Nhà nước, doanh nghiệp hay người dân?.  Thực tế, quản lý giá xăng dầu đang là bài toán khó giải của ngành chức năng. Triền miên từ năm này qua năm khác, người tiêu dùng luôn nhận thấy giá xăng tăng nhanh giảm chậm, không ăn khớp với giá thế giới. Dù có đến 17 DN kinh doanh đầu mối xăng dầu với quy mô vốn, thị phần khác nhau nhưng giá xăng luôn đồng nhịp "cùng tăng một mức, cùng giảm một mức”. Giá xăng mập mờ, vì thế chất lượng cũng mập mờ….  Chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, chỉ nhìn vào dự thảo, phương án chỉnh sửa giá đang chứng minh một điều, cơ quan quản lý bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp. Theo ông Hồ, có sửa đổi hay không sửa đổi thì doanh nghiệp vẫn được lợi. "Nhưng chậm sửa đổi Nghị định 84 ngày nào thì doanh nghiệp càng được bảo vệ ngày đó. Thậm chí những bất cập về chi phí hoa hồng, định mức kinh doanh, quỹ bình ổn  cũng đề cập không nhiều trong bản dự thảo”- ông Lưu Bích Hồ nói. Một số chuyên gia kinh tế khi nhìn nhận vấn đề này cũng thống nhất: cách điều hành khiến cho không ai không có suy nghĩ liên Bộ Tài chính- Công thương tạo điều kiện để các DN hành xử theo cách "coi trọng lợi ích doanh nghiệp hơn lợi ích của nền kinh tế”.  Trì hoãn Nghị định 84 kinh doanh xăng dầu chính thức có hiệu lực từ cuối năm 2009, và sau 4 năm thực thi cả cơ quan lãnh đạo quản lý, lẫn chủ các doanh nghiệp đầu mối đều thừa nhận thừa nhận sự lạc hậu, bất cập. Yêu cầu sửa đổi, nhưng nghị định mới vẫn chỉ là một bản dự thảo mà chưa rõ, dự thảo này có còn thay đổi nữa hay không.  Trao đổi với Đại Đoàn Kết chiều ngày 8-7, một thành viên Vụ Thị trường trong nước Bộ Công thương cho biết: vấn đề xăng dầu rất nhạy cảm. Mỗi lần công bố dự thảo, đều nhận được nhiều ý kiến phản biện từ chuyên gia, lẫn cơ quan báo chí. Do vậy, cần phải cẩn trọng trước khi chốt phương án. Tại cuộc họp sửa đổi về nghị định kinh doanh xăng dầu do Hiệp hội Kinh doanh xăng dầu tổ chức đầu tháng 5, Hiệp hội này cũng thừa nhận, một số nội dung của Nghị định 84 quá lỗi thời, rất khó thực hiện. Nếu không nói là không thể thực hiện được,  chẳng hạn như quy định tổng đại lý phải sở hữu hoặc đồng sở hữu hay thuê sử dụng từ 5 năm trở lên kho chứa 5.000m3 chưa sát với tình hình thực tế. Nghị định 84 chưa làm rõ trách nhiệm của thương nhân đầu mối, tổng đại lý và đại lý và cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm tra và xử phạt hệ thống kinh doanh xăng dầu. Đặc biệt, việc quản lý và sử dụng Quỹ Bình ổn giá còn nhiều bất cập, gây bức xúc trong xã hội.   Chủ tịch hội đồng quản trị Petrolimex, ông Bùi Ngọc Bảo cũng nói, giá xăng dầu trong nước khó bám sát giá thị trường vì cơ chế thuế không linh hoạt. Còn TS Nguyễn Minh Phong khẳng định với Đại Đoàn Kết, việc chậm sửa đổi Nghị định 84 sẽ khiến giá xăng không minh bạch, từ đó chỉ mang lại lợi ích cho một bộ phận nhỏ những người trong ngành xăng dầu, trong khi người tiêu dùng và ngay cả các đại lý bán lẻ xăng dầu cũng phải chịu thiệt. TS Lê Đăng Doanh cho rằng, cần phải đốc thúc thì mới mong nhanh có "nghị định mới”. Nếu cứ chờ cơ quan quản lý, họp bàn, tìm phương án, chốt phương án, trình Chính phủ… thì còn lâu nữa mới giải được bài toán minh bạch giá xăng dầu theo nguyên tắc thị trường. Có nghĩa là, quyền lợi của người tiêu dùng vẫn ở cuối cùng trong mỗi lần giá xăng thế giới biến động.  (Theo Đại đoàn kết)  Hồ Hương