Lập tòa vụ MH17 khi chưa biết thủ phạm: Nga có lý khi dùng quyền phủ quyết Cập nhật lúc 14:09    (Quan hệ quốc tế) - Nga đã phủ quyết nghị quyết của HĐBA LHQ về lập tòa án xử vụ MH17. Đằng sau việc này có những khuất tất gì? Tại sao Nga làm như vậy? Vì sao Nga phủ quyết nghị quyết của HĐBA LHQ? Vừa qua, Nga đã phản đối nghị quyết của Liên Hợp Quốc về việc thành lập một Tòa án quốc tế để xét xử những thủ phạm bắn rơi chiếc máy bay Boeing 777/chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia, trên bầu trời Donetsk, miền đông Ukraine vào ngày 17-7-2014. Nghị quyết này do Malaysia soạn thảo và trình lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Nó đã nhận được 11 phiếu thuận, 3 nước bỏ phiếu trắng là Trung Quốc, Angola và Venezuela. Sau đó Nga đã sử dụng quyền của Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc để phủ quyết, khiến nghị quyết không được thông qua. Tại sao Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về việc thành lập tòa án quốc tế điều tra vụ tai nạn Boeing Malaysia trên bầu trời Ukraine và liệu phiên tòa như vậy có khả năng được tổ chức thông qua Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hay không? Tiến sĩ Luật học Alexander Domrin, Giáo sư Đại học Trường Kinh tế cấp cao đã cho biết về những câu hỏi này. Ông cho rằng, "Tribunal là một tòa án khẩn cấp, một hình thức trừng phạt tư pháp đặc biệt”, nhưng trong trường hợp này thì nó không khách quan và trung thực. Vào lúc chưa kết thúc cuộc điều tra và chưa có kết luận về thủ phạm, người ta lại đề nghị lập tòa án trước khi có kết quả điều tra. Xét từ quan điểm thủ tục tố tụng thì điều này là vô nghĩa - Giáo sư Domrin giải thích trong cuộc phỏng vấn của đài Kommersant FM. Nga cho rằng, dù thế nào thì Kiev cũng có tội trong vụ MH17 Ông Domrin thừa nhận rằng, lập trường của Nga về dự thảo nghị quyết có những điểm yếu, nhưng không thể vì vậy mà phủ nhận tính hợp pháp trong các động thái của Liên bang Nga, khi cuộc điều tra do Ủy ban an toàn Hà Lan tiến hành đến tháng 10 mới có kết luận chính thức. Vị tiến sĩ luật của Nga khẳng định: "Quyền phủ quyết là chủ quyền, ở đây không có gì bất thường, không có gì đặc biệt, đó là điểm thứ nhất. Thứ hai, tòa án quốc tế kiểu này là một cuộc xét xử không nỗ lực tìm kiếm mà nhằm chỉ định bị cáo có tội trước cả khi cuộc điều tra kết thúc”. Ông nhắc lại cuộc phỏng vấn Đại sứ Hoa Kỳ John Tefft (nhậm chức ở Nga tháng 9-2014) từng chiếm trọn cả một trang trên các tờ báo lớn thế giới, ngày 8-7 vừa qua. Được phóng viên đặt hai lần câu hỏi liên quan đến thảm họa Boeing của Malaysia, ông John Tefft đều nói, "…chúng tôi biết rằng Nga chịu trách nhiệm về việc máy bay rơi". Điều này có nghĩa là họ đã biết cả, dù cuộc điều tra chưa kết thúc" - ông Domrin nói. Thậm chí là ngay sau khi MH17 vừa bị bắn rơi, Mỹ, châu Âu và Ukraine đã lập tức “chỉ định” phe ly khai Donbass vào chiếc ghế “bị cáo” và Nga có dính dáng vào vụ việc đó nên được gọi là “đồng phạm”. MH17 vừa bị bắn rơi, phương Tây đã đặt phe ly khai và Nga vào ghế “bị cáo” Việc áp đặt ý kiến chủ quan là điều tối kỵ trong quá trình điều tra, thế nhưng phương Tây luôn chủ động sử dụng các phương tiện truyền thông để định hướng thông tin rằng, Nga và phe ly khai là thủ phạm bắn rơi MH17. Điều này sẽ dẫn đến hệ quả là trong quá trình điều tra, thu thập chứng cứ, người ta sẽ chỉ chăm chăm tìm ra những yếu tố có mặt phe ly khai mà “bỏ quên”, thậm chí là “tẩu tán” những tang vật liên quan đến thủ phạm thực sự của vụ án. Đó có phải là việc điều tra, khách quan và trung thực không? Điều này hẳn những người có quan điểm trung lập sẽ nhìn rõ. Nếu không giải đáp được những nghi vấn, kết quả điều tra sẽ vô nghĩa Sau khi Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết, một số nước như Australia, Hà Lan, Malaysia, Bỉ và Ukraine bắt đầu tuyên bố rằng, họ sẽ tìm cách thành lập tòa án thông qua các giải pháp khác, trong đó có qua Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Giáo sư Domrin giải thích rằng, điều này là không thể bởi "Nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc chỉ mang tính chất khuyến nghị, điều này không thể áp đặt bất cứ nghĩa vụ nào". Hơn nữa, đằng sau vụ án này có những khuất tất mà không người tỉnh táo nào lại không đặt câu hỏi nghi vấn. Tại sao Boeing 777 của Malaysia lại bay chệch khỏi lộ trình, khi trước đó MH17 vẫn di chuyển theo hành lang an toàn? Tại sao không lưu Ukraine lại bắt nó phải hạ độ cao, đi chệch khỏi lộ trình lên phía bắc, vào khu vực đang có chiến sự ác liệt, trong đó khoảng cách tối đa từ ranh giới hành lang là 14 km? Tại sao Ủy ban an toàn của Hà Lan không công bố tất cả các tài liệu của cuộc điều tra? Tháng 4 năm nay, dưới áp lực của công luận, Bộ Tư pháp và An ninh Hà Lan đã công bố 569 văn bản liên quan đến cuộc điều tra về thảm kịch với MH17. Tại sao họ vẫn chưa giải mật 147 tài liệu còn lại? Tại sao Ukraine không công bố dữ liệu điều chuyển hệ thống phòng không và các chuyến bay của không quân trong ngày xảy ra thảm kịch, sau khi vụ việc xảy ra đã hơn 1 năm? Trong khi đó, ngay ngày 21-7-2014, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố các dữ liệu giám sát khách quan về tình hình trong khu vực Donetsk trước vụ rơi máy bay MH17, chứng tỏ là trong ngày xảy ra thảm kịch, MH17 đã bay vào phạm vi tác xạ của các tổ hợp tên lửa phòng không "Buk" của quân đội Ukraine. Thậm chí, dữ liệu trinh sát kỹ thuật của Nga còn cho thấy, trong thời điểm đó, có 3 đài radar Buk của quân đội Ukraine mở máy. Kết luận của Tập đoàn Almaz-Altey của Nga là quân đội Ukraine đã dùng tên lửa Buk để bắn hạ MH17 Ngoài ra, theo các cứ liệu của quân đội Nga, trước vụ tai nạn trong phạm vi 3-5 km tới chiếc Boeing đã ghi nhận hiện diện của một máy bay quân sự Ukraine, có lẽ là tiêm kích Su-25. Tuy nhiên Kiev chưa hề công bố những cuộc đàm thoại của điều vận không lưu quân sự Ukraine vào khoảng thời gian này. Tại sao tình báo Mỹ không tiết lộ những bằng chứng cáo buộc dân quân mà Hoa Kỳ đang nắm giữ khi họ tuyên bố phe ly khai là thủ phạm? Tình báo Mỹ dựa vào những bức ảnh từ dữ liệu vệ tinh và những cuộc trao đổi nhờ chặn sóng vô tuyến điện và cả những thông tin đăng trên các mạng xã hội. Nhưng những bằng chứng hứa hẹn đó cho đến nay vẫn chưa hề được công bố. Tại sao Mỹ luôn khẳng định có đủ dữ liệu vệ tinh và tin tức tình báo cho rằng phe ly khai là thủ phạm mà không trưng nó ra? Nếu họ có những chứng cứ đó, việc điều tra đã kết thúc từ lâu, phiên tòa xét xử hẳn đã được lập mà không ai có quyền phản đối, chứ không “tù mù” và đầy tranh cãi như hiện nay. Nếu trả lời được đầy đủ và thuyết phục những câu hỏi này, có thể chân tướng của sự việc sẽ được làm sáng tỏ. Tuy nhiên cho đến nay, Mỹ và Ukraine chỉ “im lặng, im lặng và im lặng” và có lẽ họ sẽ không bao giờ trả lời chúng, bởi nếu vậy họ sẽ không thể quy kết tội trạng cho phe ly khai. Nga cho rằng, dù phe ly khai có là thủ phạm thì cũng do “bắn nhầm”, còn Ukraine phạm tội “cố sát” Các chuyên gia phân tích độc lập cho rằng, nếu trả lời đủ những câu hỏi trên, chúng sẽ dẫn đến một kịch bản là tuy chưa xác định được ai bắn hạ MH17 nhưng chắc chắn là quân đội Ukraine đã cố tình dẫn chiếc máy bay này vào khu vực chiến sự để nó bị bắn rơi. Trong trường hợp đó, đặt giả thiết, phe ly khai bắn nhầm chiếc máy bay này thì Ukraine cũng phải chịu trách nhiệm. Thậm chí, Kiev phải gánh tội lớn hơn cả phe ly khai bởi 1 bên là nhầm lẫn do bị “lừa” còn 1 bên thì vạch kế hoạch, cố tình điều máy bay vào vùng chiến sự để nó bị bắn rơi. Nói vậy để thấy, khi chưa có những bằng chứng thuyết phục, Nga chắc chắn sẽ phản đối việc lập tòa án xét xử vào thời điểm này. Bởi vậy, cuộc đấu giữa Nga và phương Tây xung quanh sự kiện MH17 chắc chắn vẫn chưa ngã ngũ. (Theo Đất Việt) Thiên Nam