Nhập tàu cũ về phá: Đại biểu Quốc hội thấu ý đồ Cập nhật lúc 09:01 (Quan điểm) - Yêu cầu không cho nhập tàu cũ về phá dỡ, có thể không ai nói ra, nhưng rõ ràng hầu hết các ĐBQH đã nhìn thấu ý đồ không lành mạnh. Đã thấu ý đồ Như Đất Việt đã thông tin, tại phiên thảo luận góp ý Luật Hàng hải sửa đổi hầu hết ĐBQH đều yêu cầu bỏ Điều 47-50 quy định cho phép nhập tàu cũ về phá dỡ.   ĐBQH cho rằng có lợi ích nhóm trong việc nhập tàu cũ về phá dỡ "Các ĐBQH đã rất tỉnh táo. Trước nhận thức rõ ràng về những nguy cơ, mối hiểm họa chết người từ hoạt động phá dỡ tàu cũ sẽ sản sinh ra các hóa chất độc hại và chất thải nguy hại như: PCB, PVC, PAH, TBT, dầu mỡ khoáng, amiăng, các kim loại nặng (thủy ngân, chì, đồng, kẽm, nhôm, sắt...) và các chất nguy hại khác như: chất phóng xạ, hợp chất nhóm xyanua hữu cơ và cặn bể chứa nước dằn tàu có chứa nhiều vi khuẩn và sinh vật ngoại lai. Đó là chưa kể mối nguy hại do phá dỡ những con tàu chuyên chở dầu, hóa chất, chất phóng xạ, chất thải hoặc các loại hàng hóa nguy hiểm khác... Hầu hết các ý kiến góp ý đều kiên quyết phản đối, yêu cầu loại bỏ hẳn quy định này ra khỏi điều luật đang bàn", ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương đoàn Quảng Bình cho biết. Ông Phương phân tích, theo tìm hiểu, quy định pháp lý liên quan đến phá dỡ tàu trên thế giới và ở Việt Nam chiểu theo Công ước Basel. Cụ thể, các con tàu cũ được vận chuyển xuyên biên giới nhằm mục đích để phá dỡ sẽ được coi là chất thải. Và như vậy, việc xuất khẩu các con tàu như vậy từ các nước OECD sang các nước đang phát triển là hoàn toàn bị cấm. Tại Việt Nam, Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã có Công văn số 1122/BKHCNMT-MTg ngày 03/5/2002 gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo cụ thể về thực trạng nhập khẩu tàu cũ để phá dỡ, kiến nghị không nên cho phép nhập khẩu tàu cũ để phá dỡ mà chỉ phá dỡ tàu cũ trong nước. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đình chỉ hoạt động gia công phá dỡ tàu cũ cho nước ngoài hoặc nhập tàu cũ để phá dỡ lấy thép phế liệu tái xuất. "Điều lạ lùng là sau đó, trong danh mục phế liệu được phép nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất do Bộ Tài nguyên và môi trường ban hành lại cho phép nhập khẩu vỏ tàu cũ đã tháo gỡ, loại bỏ dầu, mỡ, cao su, amiăng và các thành phần phi kim loại tại nước xuất khẩu. Như vậy, về lý mà nói quy định này đáng ra đã được loại bỏ, nghiêm cấm hoàn toàn không cho phép nhập tàu cũ về phá dỡ nhưng với quy định trên thì gần như đã ngầm thừa nhận sự tồn tại loại hình kinh doanh này"  - vị ĐBQH đoàn Quảng Bình đặt câu hỏi. Theo ông Phương, đây là sự thiếu sót lớn của các cơ quan soạn thảo văn bản pháp luật. Các cơ quan này đã không thể quét được hết các văn bản Luật dẫn tới tình trạng văn bản luật bị cấm ở bộ này, lại được ban hành ở bộ khác. Cấm ở luật này lại đưa vào bàn ở luật khác. Lạ lùng hơn nữa, là ngay cả khi chính phủ đã chỉ đạo đình chỉ hoạt động gia công phá dỡ tàu cũ cho nước ngoài hoặc nhập tàu cũ để phá dỡ lấy thép phế liệu tái xuất thế nhưng trong quy hoạch Tổng thể phát triển ngành công nghiệp tàu thủy Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 vẫn lên kế hoạch cho ngành phá dỡ tàu biển. Tiếp đến, trong Quy hoạch Tổng thể phát triển ngành Công nghiệp tàu thủy, chỉ có 5 cơ sở được phép tháo dỡ tàu cũ. Vị đại biểu đoàn Quảng Bình nói rằng, hiện tượng trên khiến ông nhớ lại bài phát biểu trước Quốc hội từ những năm trước đó. Tại đây, ông được xem là người duy nhất chỉ ra hiện tượng tham nhũng chính sách hay còn gọi là "tham nhũng mềm". ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương cho rằng, dù không khẳng định chắc chắn đưa Điều 47-50 ra bàn tại luật Hàng hải là có lợi ích nhóm chi phối, nhưng thật khó loại bỏ được hoài nghi khi ai cũng thấy đây được xem là ngành công nghiệp có thể giúp doanh nghiệp kiếm siêu lợi nhuận. Đứng trước món hời quá lớn, bất cứ doanh nghiệp nào cũng khó có thể bỏ qua. "Có thể không ai nói ra, nhưng rõ ràng hầu hết các ĐBQH đã nhìn thấu ý đồ, mục đích không lành mạnh. Vì thế đã thẳng thắn yêu cầu bỏ hẳn quy định này khỏi Luật Hàng hải", ông Phương dẫn giải. ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương cho biết, VN đã phải nếm trải quá nhiều những bài học về ô nhiễm môi trường. Vì thế, không chỉ ĐBQH lo ngại, xã hội lo ngại mà trong nhận thức của các cơ quan quản lý nhà nước đều phải hiểu rằng: "Không nên và không được phép biến VN thành bãi rác thải phế liệu của các nước". Ông Phương cảnh báo, những ai đó đừng mờ mắt vì những lợi nhuận trước mắt. Nếu thật sự ngành công nghiệp phá tàu ngon ăn như vậy thì thế giới đâu dễ buông tay cho VN. Ở đây phải hiểu rằng, họ đã nhìn thấu bản chất và họ rất thông minh khi đặt lên bàn cân so sánh giữa lợi ích kinh tế trước mắt và lợi ích lâu dài. Tất nhiên, khi đứng trước cái lợi quá lớn thì đôi khi cũng khiến con người có những quyết định sai. Trong thực tế, dù chưa có khẳng định rõ ràng nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy các bộ, ngành khi thực hiện nhiệm vụ đã có mong muốn tìm kiếm lợi ích của ngành, lợi ích cục bộ, lợi ích cá nhân. Điều này được thể hiện ngay từ quá trình soạn thảo chính sách, từ khi xây dựng ý tưởng, chủ trương. Vì vậy, tôi cũng như nhiều ĐBQH khác đã lên tiếng, tôi kêu gọi các ĐB phải cảnh giác và kiên quyết đưa Điều 47-50 ra khỏi luật Hàng hải. Tránh những hậu họa về sau", ông Phương kiên quyết. Chắc chắn có lợi ích nhóm Bàn về vấn đề này, ĐBQH Nguyễn Tấn Tuân - đoàn Khánh Hòa cũng tiếp tục lên tiếng phản đối chủ trương cho nhập tàu cũ về để phá dỡ do có quá nhiều cảnh báo về những tác hại, nguy cơ của nó với sức khỏe, môi trường. "Đầu tiên phải hiểu rằng, khi cho nhập tàu cũ không thể xác định được loại tàu nhập là tàu gì. Tàu hàng, tàu chở dầu, hay tàu chở chất hóa học… tất cả đều biết nó ảnh hưởng rất lớn tới môi trường và nhiều khả năng biến VN thành bãi rác", đại biểu này lo ngại. Điều khiến ông Tuân cũng như nhiều đại biểu khác đều khó hiểu là tại sao đã biết rõ mức độ hủy hoại của nó với môi trường và sức khỏe con người như vậy mà vẫn đem ra bàn? Hơn nữa, còn lấy lý do vì việc làm, vì cần nguyên liệu, vì nước ta còn nghèo... tất cả đều không hợp lý. "Lập luận này hoàn toàn là không đúng. Không thể đánh đổi tương lai cả một thế hệ để đổi lấy lợi ích của một nhóm người". Vì thế, vị đại biểu khẳng định: "Chắc chắn lợi ích nhóm đang chi phối. Với tư cách là ĐBQH tôi kiên quyết yêu cầu loại bỏ quy định này khỏi văn bản luật đồng thời yêu cầu Chính phủ cũng phải chịu trách nhiệm giải trình trước Quốc hội vì sao đưa quy định đó vào bàn tại Luật Hàng hải? Chính phủ phải làm cho rõ có hay không chuyện cài cắm lợi ích vào văn bản pháp luật và Chính phủ chịu trách nhiệm ở mức độ nào về môi trường và sức khỏe của người dân khi bàn về điều luật này?". Về phía Quốc hội, ông Tuân cũng mong Quốc hội phải lấy ý kiến đại biểu, cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định. (Theo Đất Việt) Vũ Lan