Kinh tế

 

Bộ GTVT đang nỗ lực thuyết phục dùng ngân sách mua trạm BOT đặt sai vị trí! Cập nhật lúc 08:01                 Chính phủ vừa báo cáo Quốc hội đề xuất của Bộ GTVT về đề xuất dùng ngân sách nhà nước mua lại 4 trạm BOT sai vị trí. Trong bản báo cáo Chính phủ gửi tới các ĐBQH về việc thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII về lĩnh vực GTVT cho thấy, đến nay có 15/19 trạm đã được khắc phục, tình hình an ninh trật tự, an toàn giao thông đã ổn định. Đối với 4/19 trạm bất cập còn lại, do tính chất đặc thù nên việc triển khai các giải pháp xử lý gặp nhiều vướng mắc. Trong đó, với trạm Bỉm Sơn, thu phí hoàn vốn cho tuyến tránh phía tây TP Thanh Hóa, phát sinh nguy cơ mất an ninh trật tự, an toàn giao thông. Trong khi việc đặt trạm thu phí trên tuyến tránh phía tây không thể bảo đảm hoàn vốn nên dự kiến sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền bố trí vốn nhà nước để thanh toán cho nhà đầu tư. Hai trạm BOT quốc lộ 3 Thái Nguyên và trạm T2 ở Cần Thơ sau khi bị người dân phản đối về vị trí đã tạm dừng thu phí. Bộ GTVT đã giải thích cho người dân trong khu vực, đồng thời có chính sách miễn giảm phí với người sống gần trạm. Trạm BOT T2 đang đặt sai vị trí. Tuy nhiên, đến nay người dân vẫn chưa đồng thuận nên Bộ GTVT chưa quyết định thu phí trở lại. Với trạm thu phí La Sơn - Túy Loan, đề xuất phương án không sử dụng trạm này để hoàn vốn, bổ sung vốn nhà nước để hỗ trợ nhằm bảo đảm hiệu quả tài chính. Thế nhưng, theo quan điểm của Bộ GTVT, Bộ Tư pháp, cơ chế thu phí trạm La Sơn - Túy Loan không chịu tác động của Luật quản lý, sử dụng tài sản công nên vẫn có thể xem xét tiếp tục cho thu phí. Đánh giá 4 dự án không được thu phí trong thời gian dài gây khó khăn cho doanh nghiệp dự án, Bộ GTVT nhiều lần kiến nghị Chính phủ bố trí vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ cho phần đầu tư của các doanh nghiệp dự án và không phải thu phí tại các trạm này. "Từ tháng 5 đến nay, các dự án BOT này vẫn chưa có hướng giải quyết nên nội dung báo cáo kiến nghị Quốc hội lần này của Bộ Giao thông Vận tải không có gì thay đổi", đại diện Bộ nói và cho biết, vì kiến nghị liên quan vốn ngân sách nên Chính phủ sẽ phải xin ý kiến Quốc hội quyết định về nội dung này. Trước đó, vào cuối tháng 5/2020, nêu quan điểm về đề xuất dùng ngân sách thanh toán cho các trạm BOT đang bị người dân phản đối của Bộ GTVT, ĐBQH Bùi Văn Phương (Ninh Bình) nói thẳng quá vô lý. Theo ông Phương, người chịu thiệt thòi trong tất cả những ồn ào từ các trạm BOT chính là người dân, những người tham gia giao thông chứ không phải nhà đầu tư. Nhắc lại nguyên tắc trong đầu tư xây dựng dự án hạ tầng giao thông, ông Phương cho biết phải thu phí dựa trên nhu cầu và quyền lựa chọn của người tham gia giao thông. Theo đó, người dân có quyền chọn đi đường cũ, chất lượng không cao nhưng không mất phí do nhà nước đầu tư hoặc, chọn đi nhanh, đi đường tốt nhưng phải chấp nhận trả phí để đi đường cao tốc. Tuy nhiên, nhiều trạm BOT đặt sai chỗ, làm đường một nơi, đặt trạm một nẻo, buộc người dân phải đi qua BOT, phải trả tiền phí cao, gây bất bình trong dư luận. "Thế nhưng trong bối cảnh đó, Bộ GTVT lại có đề xuất rất lạ lùng là dùng ngân sách trả cho chủ đầu tư 2 trạm BOT đang bị người dân phản đối quyết liệt, 1 trạm sẽ giảm giá để tiếp tục thu, nhưng “trường hợp quá khó khăn” thì cũng sẽ dùng ngân sách để bù. Đề xuất vô lý trên có phải là do tư duy có dự án là làm, làm dự án bất chấp hiệu quả còn hậu quả đã có người khác gánh?", ông Phương đặt vấn đề. Ông Phương cho rằng, nguyên nhân sâu xa dẫn tới những mâu thuẫn tại các trạm BOT là  quá trình đầu tư BOT chỉ do một bên doanh nghiệp ký kết với một bên quản lý dự án là Bộ GTVT và những văn bản này đều được đóng dấu mật. Việc này gây khó khăn, hạn chế trong việc xác định tính đúng đắn chính xác của việc áp dụng các quy định pháp luật trong triển khai, xây dựng các dự án BOT. Đồng thời, việc này gây cản trở cho việc tính đúng, tính đủ, tính chính xác chi phí tổng mức đầu tư cho dự án, dẫn tới tình trạng nhà đầu tư cứ thua lỗ là lại xin, đòi tăng, ép nhà nước phải mua lại... Thực tế, vừa qua, điều khiến dư luận bức xúc, phản đối ở nhiều trạm BOT là khả năng đánh giá, phản ánh chưa đúng nhu cầu đi lại thực tế của người dân, dẫn tới tính hiệu quả cũng như khả năng thu hồi vốn cho dự án không cao. Bên cạnh đó, việc điều hành, quản lý các dự án BOT thời gian qua có quá nhiều vấn đề thể hiện sự thiếu công khai, thiếu minh bạch, đặc biệt là về tổng mức đầu tư, dẫn tới những nhập nhèm trong xác định mức phí cũng như thời gian thu phí để hoàn vốn cho nhà đầu tư. Từ đó, ông Phương đề nghị, Bộ GTVT nói rõ căn cứ đưa ra đề xuất như vậy. (Theo Đất Việt) Ngọc Mai tổng hợp