Bài đăng
07:31
Bài phát biểu của Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đối thoại Shangri-La 2013
Thưa Ngài Thủ tướng Lý Hiển Long,
Thưa Tiến sĩ Giôn Chip - man,
Thưa Quý vị và các bạn,
Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn ngài Lý Hiển Long,
Thủ tướng nước chủ nhà Singapore, Tiến sĩ Giôn Chip-man và Ban Tổ chức Đối
thoại Shangri-La 12 đã mời tôi dự và phát biểu khai mạc diễn đàn quan trọng
này. Sau 12 năm kể từ khi ra đời, Đối thoại Shangri-La thực sự đã trở thành
một trong những diễn đàn đối thoại về hợp tác an ninh thực chất và hữu ích
nhất ở khu vực. Tôi tin rằng sự có mặt của đông đảo các quan chức Chính phủ,
các nhà lãnh đạo quân đội, các học giả có uy tín và toàn thể Quý vị tại đây
thể hiện sự quan tâm, nỗ lực cùng nhau gìn giữ hòa bình và an ninh cho khu
vực Châu Á - Thái Bình Dương trong một thế giới đầy biến động.
Thưa Quý vị và các
bạn,
Ngôn ngữ và cách thể hiện dù có khác nhau, nhưng chắc chúng
ta đều đồng ý với nhau: nếu không có lòng tin thì không thể thành công, việc
càng khó càng cần có niềm tin. Việt
Trong thế kỷ 20, Đông Nam Á nói riêng và Châu Á - Thái
Bình Dương nói chung vốn là chiến trường ác liệt, bị chia rẽ sâu sắc trong
nhiều thập kỷ. Có thể nói cả khu vực này luôn cháy bỏng khát vọng hòa bình.
Muốn có hòa bình, phát triển, thịnh vượng thì phải tăng cường xây dựng và
củng cố lòng tin chiến lược. Nói cách khác, chúng ta cần cùng nhau chung tay
xây dựng lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác, thịnh vượng của Châu Á -
Thái Bình Dương. Đó cũng là chủ đề mà tôi muốn chia sẻ với quý vị và các bạn
tại diễn đàn hôm nay.
Trước hết, Việt Nam chúng tôi có niềm tin sâu sắc vào tương
lai tươi sáng trong hợp tác phát triển của khu vực, nhưng với xu thế tăng
cường cạnh tranh và can dự - nhất là từ các nước lớn, thì bên cạnh những mặt
tích cực cũng tiềm ẩn những rủi ro tiêu cực mà chúng ta cần phải cùng nhau
chủ động ngăn ngừa.
Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đang phát triển năng động
và là nơi tập trung ba nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhiều nền kinh tế mới
nổi. Xu thế hợp tác, liên kết đa tầng nấc, đa lĩnh vực đang diễn ra hết sức
sôi động và ngày càng thể hiện là xu thế chủ đạo. Điều này là cơ hội hết sức
lạc quan cho tất cả chúng ta.
Tuy nhiên, nhìn lại bức tranh toàn cảnh khu vực trong những
năm qua, chúng ta cũng không khỏi quan ngại trước những nguy cơ và thách thức
ngày càng lớn đối với hòa bình và an ninh.
Cạnh tranh và can dự vốn là điều bình thường trong quá
trình hợp tác và phát triển. Nhưng nếu sự cạnh tranh và can dự đó mang những
toan tính chỉ cho riêng mình, bất bình đẳng, trái với luật pháp quốc tế,
thiếu minh bạch thì không thể củng cố lòng tin chiến lược, dễ dẫn tới chia
rẽ, nghi kỵ và nguy cơ kiềm chế lẫn nhau, ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình,
hợp tác và phát triển.
Những diễn biến khó lường trên bán đảo Triều Tiên; tranh
chấp chủ quyền lãnh thổ từ Biển Hoa Đông đến Biển Đông đang diễn biến rất
phức tạp, đe dọa hòa bình và an ninh khu vực, trước hết là an ninh, an toàn
và tự do hàng hải đang gây quan ngại sâu sắc đối với cả cộng đồng quốc tế.
Đâu đó đã có những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi
lý, những hành động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị
cường quyền.
Tôi muốn lưu ý thêm rằng lưu thông trên biển chiếm tỷ trọng
và có ý nghĩa ngày càng lớn. Theo nhiều dự báo, sẽ có trên 3/4 khối lượng
hàng hóa thương mại toàn cầu được vận chuyển bằng đường biển và 2/3 số đó đi
qua Biển Đông. Chỉ cần một hành động thiếu trách nhiệm, gây xung đột sẽ làm
gián đoạn dòng hàng hóa khổng lồ này và nhiều nền kinh tế không chỉ trong khu
vực mà cả thế giới đều phải gánh chịu hậu quả khôn lường.
Trong khi đó, các nguy cơ xung đột tôn giáo, sắc tộc, chủ
nghĩa dân tộc vị kỷ, ly khai, bạo loạn, khủng bố, an ninh mạng… vẫn hiện hữu.
Những thách thức mang tính toàn cầu như biến đổi khí hậu, nước biển dâng;
dịch bệnh; nguồn nước và lợi ích giữa các quốc gia thượng nguồn, hạ nguồn của
các con sông chung… ngày càng trở nên gay gắt.
Có thể nhận thấy những thách thức và nguy cơ xung đột là
không thể xem thường. Mọi người chúng ta đều hiểu, nếu để xảy ra mất ổn định,
nhất là xung đột quân sự, nhìn tổng thể thì sẽ không có kẻ thắng người thua -
mà tất cả cùng thua. Vì vậy, cần khẳng định rằng, cùng nhau xây dựng và củng
cố lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác, thịnh vượng là lợi ích chung của
tất cả chúng ta. Đối với Việt
Thứ hai, để xây dựng lòng tin chiến lược, cần tuân thủ
luật pháp quốc tế, đề cao trách nhiệm của các quốc gia - nhất là các nước lớn
và nâng cao hiệu quả thực thi của các cơ chế hợp tác an ninh đa phương.
Trong lịch sử thế giới, nhiều dân tộc đã phải gánh chịu
những mất mát không gì bù đắp được khi là nạn nhân của tham vọng cường quyền,
của xung đột, chiến tranh. Trong thế giới văn minh ngày nay, Hiến chương Liên
hợp quốc, luật pháp quốc tế và các nguyên tắc, chuẩn mực ứng xử chung đã trở
thành giá trị của toàn nhân loại cần phải được tôn trọng. Đây cũng là điều
kiện tiên quyết để xây dựng lòng tin chiến lược.
Mỗi quốc gia luôn phải là một thành viên có trách nhiệm
đối với hòa bình và an ninh chung. Các quốc gia, dù lớn hay nhỏ cần có quan
hệ bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và cao hơn là có lòng tin chiến lược vào
nhau. Các nước lớn có vai trò và có thể đóng góp nhiều hơn, đồng thời có
trách nhiệm lớn hơn trong việc tạo dựng và củng cố lòng tin chiến lược. Mặt
khác, tiếng nói đúng đắn cũng như sáng kiến hữu ích không phụ thuộc là của
nước lớn hay nước nhỏ. Nguyên tắc hợp tác, đối thoại bình đẳng, cởi mở trong
ASEAN, các diễn đàn do ASEAN khởi xướng và ngay Đối thoại Shangri-La của
chúng ta cũng được hình thành và duy trì trên cơ sở tư duy đó.
Tôi hoàn toàn chia sẻ quan điểm của Ngài Xu-xi-lô Bam-bang
Dút-đô-dô-nô, Tổng thống nước Cộng hòa In-đô-nê-xi-a, tại diễn đàn này năm
ngoái là các nước vừa và nhỏ có thể gắn kết cùng các nước lớn vào một cấu
trúc bền vững ở khu vực. Tôi cũng đồng tình với ý kiến của Ngài Thủ tướng
Sinh-ga-po Lý Hiển Long trong bài phát biểu tại Bắc Kinh tháng 9/2012 cho
rằng sự hợp tác tin cậy và trách nhiệm giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ đóng góp
tích cực cho lợi ích chung của khu vực. Chúng ta đều hiểu rằng Châu Á - Thái
Bình Dương đủ rộng cho tất cả các nước trong và ngoài khu vực cùng hợp tác và
chia sẻ lợi ích. Tương lai của Châu Á - Thái Bình Dương đã và sẽ tiếp tục
được tạo dựng bởi vai trò và sự tương tác của tất cả các quốc gia trong khu
vực và cả thế giới, nhất là các nước lớn và chắc chắn trong đó không thể
thiếu vai trò của ASEAN.
Tôi tin rằng các nước trong khu vực đều không phản đối can
dự chiến lược của các nước ngoài khu vực nếu sự can dự đó nhằm tăng cường hợp
tác vì hòa bình, ổn định và phát triển. Chúng ta có thể kỳ vọng nhiều hơn vào
vai trò của các nước lớn, nhất là Hoa Kỳ và Trung Quốc, hai cường quốc có vai
trò và trách nhiệm lớn nhất (tôi xin nhấn mạnh là lớn nhất) đối với tương lai
quan hệ của chính mình cũng như của cả khu vực và thế giới. Điều quan trọng
là sự kỳ vọng đó cần được củng cố bằng lòng tin chiến lược và lòng tin chiến
lược cần được thể hiện thông qua những hành động cụ thể mang tính xây dựng
của các quốc gia này.
Chúng ta đặc biệt coi trọng vai trò của một nước Trung Hoa
đang trỗi dậy mạnh mẽ và của Hoa Kỳ - một cường quốc Thái Bình Dương. Chúng
ta trông đợi và ủng hộ Hoa Kỳ và Trung Quốc khi mà các chiến lược, các việc
làm của hai cường quốc này tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập chủ
quyền của các quốc gia, vừa đem lại lợi ích cho chính mình, đồng thời đóng
góp thiết thực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng chung.
Tôi muốn nhấn mạnh thêm là, các cơ chế hợp tác hiện có
trong khu vực như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị cấp cao Đông Á
(EAS), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+)… cũng như
Đối thoại Shangri-La đã tạo ra nhiều cơ hội để đẩy mạnh hợp tác an ninh đa
phương và tìm giải pháp cho những thách thức đang đặt ra. Nhưng có thể nói
rằng, vẫn còn thiếu – hay ít nhất là chưa đủ - lòng tin chiến lược trong việc
thực thi các cơ chế đó. Điều quan trọng trước hết là phải xây dựng sự tin cậy
lẫn nhau trước các thử thách, các tác động và trong tăng cường hợp tác cụ thể
trên các lĩnh vực, các tầng nấc, cả song phương và đa phương. Một khi
có đủ lòng tin chiến lược, hiệu quả thực thi của các cơ chế hiện có sẽ được
nâng lên và chúng ta có thể đẩy nhanh, mở rộng hợp tác, đi đến giải pháp về
mọi vấn đề, cho dù là nhạy cảm và khó khăn nhất.
Thứ ba, nói đến hòa bình, ổn định, hợp tác, thịnh vượng
của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, chúng ta không thể không nói đến
một ASEAN đồng thuận, đoàn kết và với vai trò trung tâm trong nhiều cơ chế
hợp tác đa phương.
Khó có thể hình dung được một Đông Nam Á chia rẽ, xung đột
trong Chiến tranh Lạnh lại có thể trở thành một cộng đồng các quốc gia thống
nhất trong đa dạng và đóng vai trò trung tâm trong cấu trúc đang định hình ở
khu vực như ASEAN ngày nay. Sự tham gia của Việt Nam vào ASEAN năm 1995 đánh
dấu thời kỳ phát triển mới của ASEAN, tiến tới hình thành một ngôi nhà chung
của tất cả các quốc gia Đông Nam Á đúng với tên gọi của mình. Thành công của
ASEAN là thành quả của cả quá trình kiên trì xây dựng lòng tin và văn hóa đối
thoại, hợp tác cũng như ý thức trách nhiệm chia sẻ vận mệnh chung giữa các
nước Đông Nam Á.
ASEAN tự hào là một hình mẫu của nguyên tắc đồng thuận và
lòng tin vào nhau trong các quyết định của mình. Đó là nền tảng tạo sự bình
đẳng giữa các thành viên cho dù là một
Với tư duy cùng chia sẻ lợi ích, không phải “kẻ được – người
mất”, việc mở rộng Cấp cao Đông Á (EAS) mời Nga và Hoa Kỳ tham gia, tiến
trình ADMM+ đã được hiện thực hóa tại Việt Nam năm 2010 và thành công của
EAS, ARF, ADMM+ những năm tiếp theo đã củng cố hơn nữa nền tảng cho một cấu
trúc khu vực với ASEAN đóng vai trò trung tâm, đem lại niềm tin vào tiến
trình hợp tác an ninh đa phương của khu vực này.
Tôi cũng muốn đề cập trường hợp của Mi-an-ma như một ví dụ
sinh động về kết quả của việc kiên trì đối thoại trên cơ sở xây dựng và củng
cố lòng tin, tôn trọng các lợi ích chính đáng của nhau, mở ra một tương lai
tươi sáng không chỉ cho Mi-an-ma mà cho cả khu vực chúng ta.
Đã có những bài học sâu sắc về giá trị nền tảng của nguyên
tắc đồng thuận, thống nhất của ASEAN trong việc duy trì quan hệ bình đẳng,
cùng có lợi với các nước đối tác và phát huy vai trò chủ động của ASEAN trong
những vấn đề chiến lược của khu vực. ASEAN chỉ mạnh và phát huy được vai trò
của mình khi là một khối đoàn kết thống nhất. Một ASEAN thiếu thống nhất sẽ
tự đánh mất vị thế và không có lợi cho bất cứ một ai, kể cả các nước ASEAN và
các nước đối tác. Chúng ta cần một ASEAN đoàn kết, vững mạnh, hợp tác hiệu
quả với tất cả các nước để chung tay vun đắp hòa bình và thịnh vượng ở khu
vực, chứ không phải là một ASEAN mà các quốc gia thành viên buộc phải lựa
chọn đứng về bên này hay bên kia vì lợi ích của riêng mình trong mối quan hệ
với các nước lớn. Trách nhiệm của chúng ta là nhân thêm niềm tin trong giải
quyết các vấn đề, trong tăng cường hợp tác cùng có lợi, kết hợp hài hòa lợi
ích của quốc gia mình với lợi ích của quốc gia khác và của cả khu vực.
Việt
Trở lại vấn đề Biển Đông, ASEAN và Trung Quốc đã cùng nhau
vượt qua một chặng đường khá dài và cũng không ít khó khăn để ra được Tuyên
bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) tại Hội nghị cấp cao ASEAN ở
Phnôm-pênh năm 2002. Nhân kỷ niệm 10 năm ký và thực hiện DOC, các bên đã
thống nhất nỗ lực tiến tới Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). ASEAN và
Trung Quốc cần đề cao trách nhiệm, cùng nhau củng cố lòng tin chiến lược,
trước hết là thực hiện nghiêm túc DOC, nỗ lực hơn nữa để sớm có Bộ quy tắc
ứng xử (COC) phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật
biển 1982 (UNCLOS).
Chúng tôi cho rằng, ASEAN và các nước đối tác có
thể cùng nhau xây dựng một cơ chế khả thi để bảo đảm an ninh, an toàn, tự do
hàng hải trong khu vực. Làm được như vậy sẽ không chỉ góp phần đảm bảo an
ninh, an toàn, tự do hàng hải và tạo điều kiện để giải quyết các tranh chấp,
mà còn khẳng định những nguyên tắc cơ bản trong việc gìn giữ hòa bình, tăng
cường hợp tác, phát triển của thế giới đương đại.
Đối với các vấn đề an ninh phi truyền thống và các thách
thức khác – trong đó có an ninh nguồn nước trên các dòng sông chung, bằng
việc xây dựng lòng tin chiến lược, tăng cường hợp tác, hài hòa lợi ích quốc
gia với lợi ích chung, tôi tin rằng chúng ta cũng sẽ đạt được những thành
công, đóng góp thiết thực vào hòa bình, hợp tác, phát triển của khu vực.
Thưa Quý vị và các bạn,
Trong suốt lịch sử mấy ngàn năm, Việt
Chúng ta không quên, nhưng cần khép lại quá khứ để hướng
tới tương lai. Với truyền thống hòa hiếu, Việt Nam luôn mong muốn cùng các
nước xây dựng và củng cố lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác, phát triển
trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, bình đẳng và cùng có lợi.
Việt Nam kiên định nhất quán đường lối đối ngoại độc lập,
tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các
quốc gia và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Việt
Nhân diễn đàn quan trọng này, tôi trân trọng thông
báo, Việt Nam đã quyết định tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên
Hợp quốc, trước hết là trong các lĩnh vực công binh, quân y, quan sát viên
quân sự.
Chính sách quốc phòng của Việt
Những năm qua, việc duy trì tăng trưởng kinh tế khá cao đã
tạo điều kiện cho Việt
Đối với các nguy cơ và thách thức về an ninh khu vực đang
hiện hữu như bán đảo Triều Tiên, Biển Hoa Đông, Biển Đông… Việt
Một lần nữa, Việt Nam khẳng định tuân thủ nhất quán Tuyên
bố nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông; nỗ lực làm hết sức mình cùng
ASEAN và Trung Quốc nghiêm túc thực hiện DOC và sớm đạt được COC. Là quốc gia
ven biển, Việt
Thưa Quý vị và các
bạn,
Hòa bình, hợp tác và phát triển là lợi ích, là nguyện vọng
tha thiết, là tương lai chung của các quốc gia, các dân tộc. Trên tinh thần
cởi mở của Đối thoại Shangri-La, tôi kêu gọi tất cả chúng ta bằng những hành
động cụ thể hãy cùng chung tay xây dựng và củng cố lòng tin chiến lược vì một
Châu Á - Thái Bình Dương hòa bình, hợp tác, thịnh vượng.
Xin cảm ơn Quý vị và các bạn./.
Theo
Chinhphu.vn
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét