Rai Xéc-tơ là ai?  Cập nhật lúc 14:28                 QĐND - Khi làn sóng biểu tình chống chính quyền của Tổng thống U-crai-na V. Y-a-nu-cô-vích bắt đầu ở Ki-ép, trên các trang mạng, báo chí nước này xuất hiện cái tên Rai Xéc-tơ (Right Sector), một tổ chức thuộc phe đối lập ở U-crai-na. Rai Xéc-tơ là ai và họ từ đâu đến? Rai Xéc-tơ được biết đến trong các cuộc biểu tình ở Ki-ép (từ tháng 12-2013 đến tháng 2-2014). Họ thực sự nổi tiếng khi tham gia vào cuộc đụng độ với quân đội U-crai-na và lực lượng đặc nhiệm “Berkut” trên phố Bankovkaia ngày 1-12-2013 và chính thức trở thành “người hùng Maidan” kể từ ngày 19-1-2014, khi cuộc đối đầu với các lực lượng an ninh chuyển sang giai đoạn mới. Vậy Rai Xéc-tơ là những ai mà trong một khoảnh khắc nhất định đã trở thành hiện tượng mũi nhọn trong xã hội và trong đời sống chính trị ở U-crai-na?   Thủ lĩnh Đmi-tri Y-a-rô-sơ (giữa) cùng với các chiến binh của Rai Xéc-tơ trong một lán trại ở gần Maidan. Ảnh: http://medialeaks.ru   Thủ lĩnh của Rai Xéc-tơ, Đmi-tri Y-a-rô-sơ (bên phải) đứng trước sân vận động của CLB Dynamo Kyiv mang tên Lobanovsky. Ảnh: http://medialeaks.ru Theo báo chí U-crai-na, Rai Xéc-tơ được thành lập theo sáng kiến “Liên minh toàn U-crai-na cực đoan Trizub mang tên S.Bandera”. Thủ lĩnh của Rai Xéc-tơ là Đmi-tri Y-a-rô-sơ (Dmitry Yarosh). Bản chất của Rai Xéc-tơ không phải là một tổ chức riêng rẽ mà là tên gọi chung các tổ chức tự phát của các lực lượng cánh hữu cực đoan, như: Trizub, Patriot Ukraine, Tổ chức dân tộc U-crai-na (là đồng minh tiềm tàng của CIA được thành lập tại phía Tây U-crai-na từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh) cùng một số tổ chức khác… Rai Xéc-tơ đóng vai trò chủ đạo và cùng tham gia với họ là những ultras (Ultras - là tổ chức của các nhóm người hâm mộ cực đoan hỗ trợ các đội thể thao, chủ yếu là các câu lạc bộ bóng đá). Tổ chức này không có cơ cấu quản lý rõ ràng và nhà lãnh đạo chính thức. Sự phối hợp trong các hành động của họ được thực hiện nhờ sự giúp đỡ của các trang mạng xã hội và truyền thông di động. Kênh thông tin của Rai Xéc-tơ là website của tổ chức “Trizub”, các trang mạng xã hội như facebook và vkontakte. Ban đầu, Rai Xéc-tơ tham gia vào cái được gọi là “tổ chức tự vệ Maidan” và trên thực tế chỉ phối hợp hành động của mình dưới sự chỉ đạo của An-đrây Pa-ru-bni (Andrey Parubny) - hiện là Thư ký Hội đồng an ninh và quốc phòng trong chính quyền lâm thời U-crai-na. Đến cuối tháng 1-2014, Rai Xéc-tơ mới bắt đầu khẳng định vị trí riêng của mình như một lực lượng chính trị-xã hội độc lập. Tháng 2-2014, thủ lĩnh Đmi-tri Y-a-rô-sơ tuyên bố rằng, họ đã tập trung vào trong tay cả một kho súng “đủ bảo vệ toàn U-crai-na khỏi những tên xâm lược bên trong đất nước”. Trong các cuộc đụng độ với cảnh sát, các chiến binh của Rai Xéc-tơ đã sử dụng dùi cui, đá cuội, bom xăng “cốc tai Molotov” và thậm chí cả máy ném đá được dựng lên theo mô phỏng của vũ khí thời trung cổ. Trong cơ cấu của chính quyền mới tại U-crai-na, Rai Xéc-tơ đã tuyên bố vai trò đặc biệt của mình trong các lực lượng quyền lực, thủ lĩnh Đmi-tri Y-a-rô-sơ thông báo ý định sẽ tham gia tranh cử tổng thống và đã tự gọi mình là “Tổng tư lệnh” của Rai Xéc-tơ. Trong thời gian diễn ra các cuộc biểu tình ở Ki-ép, các nhà báo đã có cơ hội tiếp xúc với Đmi-tri Y-a-rô-sơ và đã cô đọng lại được những đặc trưng quan điểm của nhà lãnh đạo theo “chủ nghĩa chiến binh dân tộc” này. Theo phóng viên X. Su-xtơ (Simon Shuster) của Tạp chí Time (Mỹ), ý thức hệ tư tưởng của Rai Xéc-tơ gần với ý thức hệ tư tưởng của chủ nghĩa phát xít. Bản thân Rai Xéc-tơ cho rằng, ý thức hệ của họ là “chủ nghĩa cách mạng dân tộc” dựa trên ý tưởng của Xtê-phan Ban-đê-ra, theo đó, “bài trừ Nga hóa ở U-crai-na là việc làm công bằng và cần thiết”. Khái niệm "bài trừ Nga hóa" có nghĩa là dân tộc U-crai-na trở lại với ngôn ngữ, lịch sử và bản sắc của mình… Rai Xéc-tơ không phải là một tổ chức ngoại lai ở thủ đô của U-crai-na. Ở Ki-ép, thành phần "xương sống" của Rai Xéc-tơ chính là các ultras bóng đá, mà phần lớn trong số họ đều nói tiếng Nga nhưng họ ủng hộ ý tưởng của chủ nghĩa dân tộc. Sự cộng sinh tuyệt vời này cung cấp cho Rai Xéc-tơ sức sống và tinh thần đoàn kết trong khu vực, nơi không bao giờ có được một truyền thống mạnh mẽ của chủ nghĩa dân tộc cực đoan đến vậy. Hành động đầu tiên thực sự nghiêm trọng của tổ chức này là khi các chiến binh của Rai Xéc-tơ chủ động tấn công vào lực lượng an ninh và lực lượng đặc nhiệm “Berkut” trên phố Bankovkaia ngày 1-12-2013. Khi đó, họ được coi là những kẻ khiêu khích và đã bị chỉ trích một thời gian dài sau đó. Chiến công đầu tiên thực sự đến với Rai Xéc-tơ vào ngày 19-1-2014, khi nhóm này tích cực tham gia các cuộc đụng độ với cảnh sát, tham gia vào những “trận chiến” kéo dài trên đường phố Grushevkovo cho đến tận cuối tháng 2, khi mà cuộc chiến bước vào giai đoạn chết chóc. Sheva Nguyễn (từ Khác-cốp, U-crai-na) Theo QĐND