Những
láng giềng "khổ sở" Đại Hán*
Cập nhật lúc 10:30
(NLĐO) –
Trung Quốc có tất cả 14 láng giềng trên bộ và từng có tranh chấp lãnh thổ với
tất cả, trừ Pakistan.
Một số đã được thỏa thuận xong nhưng vẫn tồn tại nhiều tranh chấp đến tận ngày
nay.
Trung tâm Eu-asia cho hay với diện tích lớn thứ ba trong
khu vực, Trung Quốc chia sẻ 22.000 km đường biên giới với 14 quốc gia, bao
gồm Triều Tiên, Nga, Mông Cổ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan,
Afghanistan, Pakistan, Ấn Độ, Nepal, Bhutan, Myanmar, Lào và Việt Nam.
Láng giềng duy nhất không có tranh chấp với Trung Quốc là Pakistan vì giữa
2 nước là quan hệ đồng minh. 2 nước ký thỏa thuận biên giới năm 1963, trong
đó Trung Quốc nhượng 1.942 km2 đất cho Pakistan, đổi lại Pakistan công nhận
nhiều khu vực ở Bắc Kashimir và Ladakh của Ấn Độ thuộc về Trung Quốc.
Dưới đây là liệt kê những tranh chấp lớn của Trung Quốc
Ấn Độ
Biên giới giữa Ấn Độ và
Trung Quốc yên ổn suốt hàng ngàn năm và Ấn Độ là một trong những nước đầu
tiên đặt quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào năm 1950.
Lính Trung Quốc cầm
biểu ngữ đi vào vùng Ladakh của Ấn Độ vào ngày 5-5-2013. Ảnh: AP
Điểm nóng tranh chấp lãnh thổ giữa 2 nước là Aksai Chin và
Arunachal Pradesh. Với Aksai Chin, Trung Quốc xem đây là một phần của thị
trấn Hòa Đoàn thuộc khu tự trị Tân Cương, còn Ấn Độ xem là vùng đất của quận Ladakh
thuộc bang Jammu và Kashmir.
Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép 38.000 km2 tại đây. Aksai
Chin không có người ở lẫn tài nguyên nhưng lại có vị trí chiến lược bởi nó
nối Tây Tạng với Tân Cương. Với Arunachal Pradesh, Trung Quốc chiếm giữ
90.000 km2 với mô tả là vùng “Nam Tây Tạng”.
Ấn Độ từng thua Trung Quốc trong cuộc chiến biên giới ngắn
ngủi vì tranh chấp biên giới dọc theo dãy Himalaya
vào năm 1962.
Nga
Biên giới chung giữa Nga và Trung Quốc kéo dài 4.300 km.
Khu vực tranh chấp chủ yếu ở đảo Zhenbao (Nga gọi là Damansky) trên sông
Usuri và một số đảo khác trên sông sông Amur và Argun. Trung Quốc những vùng đất
này nhưng bị rơi vào tay Nga bởi những hiệp ước thiếu công bằng do nhà Thanh
và Sa hoàng ký vào thế kỷ 19.
Hai nước từng đụng độ biên giới trong vòng 7 tháng vào năm
1969. Sau đó cùng năm, Trung Quốc chiến tranh tiếp với Tajikistan vì tranh
chấp núi Pamir (giáp Tân Cương), khiến cho quan hệ giữa Trung Quốc và Liên Xô
rạn nứt. Đến năm 2005, tranh chấp biên giới Nga – Trung tạm ổn định sau khi
Nga lần lượt ký các thỏa thuận nhượng lại các khu vực trên cho Trung Quốc.
Nhưng thế vẫn chưa hết, tờ Pravda cảnh báo về nguy cơ mất
vùng Viễn Đông
của Nga khi người Trung Quốc tràn qua đây quá đông.
Triều Tiên
Là đồng minh thân cận nhất của Trung Quốc, Triều Tiên chia
sẻ với “đàn anh” 1.416 km đường biên giới, chủ yếu được phân định bằng 2 con sông
Yalu (Áp Lục) và Tumen (Đồ Môn) theo hiệp ước ký năm 1962.
Tranh chấp cũng từ 2 con sông này mà ra, bao gồm giới
tuyến giữa sông, các hòn đảo trên sông và đặc biệt là ngọn núi Paektu cao
nhất trong vùng – nơi khởi nguồn của 2 con sông. Đáng nói là Paektu được cả người
Triều Tiên lẫn Hàn Quốc xem là núi thiêng của dân tộc.
Một nguồn gốc tranh chấp khác là đường ra biển Nhật Bản.
Do đoạn cuối của sông Tumen chảy giữa Triều Tiên và Nga nên Trung Quốc bị bít
lối ra biển Nhật Bản. Tất cả những tranh chấp chưa bao giờ được chính thức
đàm phán vì Triều Tiên quá lệ thuộc vào Trung Quốc.
Sông Yalu và Tumen
phân định ranh giới giữa Triều Tiên và Trung Quốc
Các nước Trung Á:
Trung Quốc khá thành công trong việc dàn xếp tranh chấp
lãnh thổ với các nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ.
Kyrgyzstan
Trung Quốc đòi chủ quyền phần lớn Kyrgyzstan
với lý lẽ những vùng đất này bị nhượng lại cho Nga vào thế kỉ 19 theo những
hiệp ước thiếu công bằng. Theo hiệp ước 2 nước ký năm 1999, Kyrgyzstan nhận
70% diện tích tranh chấp, còn Trung Quốc lấy 9 km2 thuộc vùng núi Uzengi-Kush
nằm ở phía Nam khu vực Issyk Kul.
Kazakhstan
Có đường biên giới dài 1.700 km, tranh chấp giữa Trung
Quốc và Kazakhstan bắt đầu từ thời Liên Xô, liên quan đến khu vực rộng 680
km2 gần đèo Baimurz và 280 km2 gần sông Sary-Charndy.
Hiệp ước ký năm 1998 đem lại cho Trung Quốc 20% diện tích
này, đổi lại là một gói hỗ trợ kinh tế bao gồm: đầu tư vào một trong những mỏ
dầu lớn nhất của Kazakhstan kèm theo hệ thống đường ống 3.000 km trải khắp nước
và chương trình hợp tác kinh tế trong 15 năm. Kazakhstan ngày càng quan trọng
với Trung Quốc bởi vị trí địa lý kề sát Tân Cương.
Tajikistan
Sau khi đạt được thỏa thuận với Kyryzstan và Kazakhstan, đàm phán biên giới giữa Trung Quốc
và Tajikistan bị đình lại
cho nội chiến ở Tajikistan.
Hiệp ước ký năm 1999 đem lại cho Trung Quốc một khu vực rộng 1.000 km2 ở núi Pamir. Diện tích này chỉ xấp xỉ 5,5% so với đòi hỏi trước
đó – dựa vào “chứng cứ lịch sử” từ thời nhà Thanh – của Trung Quốc.
Cũng như với Kazakhstan,
Trung Quốc ký hiệp ước với Tajikistan
vì trông chờ các nước Trung Á trấn áp các tổ chức Hồi giáo và chủ nghĩa ly khai
của người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương.
Afghanistan
Bất chấp hiệp ước song phương năm 1963, Trung Quốc vẫn xâm
lấn Afghanistan
và đang chiếm tỉnh Bahdakhshan. Do Taliban rất ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ ly
khai ở Tân Cương nên Trung Quốc tăng cường đầu tư vào giao thông, thương mại
và kinh tế Afghanistan để
chính quyền Kabul
đối phó với Taliban.
Mông Cổ
Trung Quốc đòi chủ quyền toàn bộ Mông Cổ với lý lẽ nước
này thuộc lãnh thổ Trung Quốc từ đời nhà Nguyên (1271-1368). Nhưng thực tế
ngược lại, chính Thành Cát Tư Hãn mới chiếm được Trung Hoa khi đó. Kể từ khi được
quốc tế công nhận nền độc lập vào năm 1946, Mông Cổ chia sẻ biên giới dài
4.677 km với Trung Quốc. Hai nước ký hiệp ước biên giới vào năm 1962.
Nepal và Bhutan đều từng bị Trung Quốc xem
là thuộc về Tây Tạng
Ngoài những nước kể trên, Trung Quốc từng có tranh chấp
với Bhutan và Nepal trong quá khứ với cùng lý lẽ 2 nước này thuộc về Tây Tạng nên
cũng thuộc về Trung Quốc. Giữa Nepal và Trung Quốc từng xảy ra chiến
tranh vào năm 1788-1792 nhưng nay Trung Quốc là nhà đầu tư chính vào nước này.
Ngược lại, Bhutan
là đồng minh truyền thống của Ấn Độ và không thiết lập quan hệ chính thức với
Trung Quốc. Giữa 2 nước có đường biên giới chung gần 470 km với vùng tranh
chấp vào khoảng 495 km2.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng có tranh chấp với Myanmar,
Lào và cả Campuchia dựa trên những “bằng chứng lịch sử” nhưng hiện nay đều đã
thỏa thuận êm xuôi.
(Theo Người Lao động) HẢI NGỌC
Sẽ có lúc cả
thế giới khổ vì Đại Hán! Nếu nói về sự ô nhiễm, độc hại hàng hóa thì cả thế giới đã vàng đang khổ vì TQ rồi.
Thương Giang
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét