Công ty Mỹ hối lộ quan chức VN  Cập nhật lúc 20:04  Một hãng sản xuất thiết bị y tế nổi tiếng ở Mỹ bị cáo buộc hối lộ cho các quan chức ở Nga, VN và Thái Lan để đổi lại hợp đồng mua sản phẩm của họ. Trụ sở Ủy ban Chứng khoán và giao dịch Mỹ - Ảnh: Reuters Ngày 3.11, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) và Ủy ban Chứng khoán và giao dịch Mỹ (SEC) thông báo hãng sản xuất thiết bị chẩn đoán y khoa Bio-Rad Laboratories (Mỹ) đã chấp nhận nộp phạt 55 triệu USD để dàn xếp cáo buộc hối lộ các quan chức ở Nga, VN và Thái Lan, theo AFP. Trả tiền để tránh truy tố Cụ thể, Bio-Rad sẽ phải nộp 14,4 triệu USD tiền phạt cho Bộ Tư pháp và 40,7 triệu USD cho SEC. Bio-Rad thỏa thuận nộp phạt cho Bộ Tư pháp Mỹ và SEC nhằm tránh bị truy tố theo đạo luật Chống tham nhũng tại nước ngoài (FCPA) thông qua việc hợp tác với cuộc điều tra. Hãng này cũng đối mặt với các cáo buộc làm giả sổ sách và hồ sơ để che giấu các khoản hối lộ. Theo SEC, Bio-Rad đã hối lộ tổng cộng 7,5 triệu USD trong giai đoạn 2005 - 2010, qua đó thu về 35 triệu USD lợi nhuận phi pháp. Nhà chức trách Mỹ du di cho Bio-Rad vì họ đã công khai việc hối lộ và hợp tác với cuộc điều tra sau khi phát hiện hành vi sai trái của các công ty con. Chủ tịch Bio-Rad Norman Schwartz nói ông “hài lòng vì vụ dàn xếp đã giải quyết cuộc điều tra FCPA và khép lại vấn đề này của họ”. “Các hành động mà chúng tôi phát hiện hoàn toàn trái với văn hóa, giá trị và chuẩn mực đạo đức trong hoạt động kinh doanh của chúng tôi”, ông Schwartz nói trong một thông báo. Bio-Rad cũng thông báo đã sa thải các nhân viên dính líu đến vụ bê bối hối lộ này. Bộ Tư pháp Mỹ và SEC cho biết các công ty con của Bio-Rad ở châu Âu và châu Á đã hối lộ các quan chức nhà nước từ năm 2005 - 2010 thông qua các công ty trung gian “ma”. Ban lãnh đạo Bio-Rad đã bỏ qua các khoản chi này mặc dù họ rõ ràng phải biết được về chúng, theo các nhà điều tra. Một công ty trung gian ở Nga thậm chí đã sử dụng địa chỉ “ma”, vốn là trụ sở của một cơ quan nhà nước ở Nga, theo SEC. Việc các khoản hoa hồng khổng lồ được chi cho các công ty không có nguồn lực thực hiện các nghĩa vụ theo hợp đồng lẽ ra cũng phải khiến Ban lãnh đạo Bio-Rad nghi ngờ, theo cáo trạng. Tuy nhiên, một số lãnh đạo cao cấp của Bio-Rad vẫn duyệt chi các khoản tiền đó bất chấp nhiều dấu hiệu nghi ngờ. Hối lộ bằng hoa hồng Bộ Tư pháp Mỹ cho biết Bio-Rad thú nhận công ty con của họ tại Pháp là Bio-Rad SNC đã chi tiền dưới danh nghĩa hoa hồng cho các đại lý kinh doanh ở Nga nhằm hối lộ để giành các hợp đồng của Bộ Y tế Nga. Ngoài ra, các công ty con khác của Bio-Rad ở châu Á cũng bị cáo buộc sử dụng những trung gian ở VN và Thái Lan để giành hợp đồng nhờ vào các khoản hối lộ và hoa hồng bất hợp pháp. Cụ thể, tại VN, một đại diện bán hàng của Bio-Rad đã chấp nhận hối lộ các quan chức tại các bệnh viện và phòng thí nghiệm nhà nước để đổi lại hợp đồng mua sản phẩm của công ty này, theo SEC. Trong một thư điện tử gửi cho giám đốc kinh doanh phụ trách khu vực Đông Nam Á ngày 18.5.2006, đại diện kinh doanh tại VN cảnh báo Bio-Rad sẽ mất 80% doanh số nếu không chi hối lộ. Từ năm 2005 - 2009, Văn phòng đại diện của Bio-Rad tại VN đã trả 2,2 triệu USD cho các đại lý và nhà phân phối để họ chuyển lại cho các quan chức. Số tiền này được ghi vào sổ sách như là “hoa hồng”, “phí quảng cáo” và “phí huấn luyện”. Bio-Rad từng hoạt động mạnh tại VN Theo bác sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán y khoa Medic (TP.HCM), Bio-Rad Laboratories là hãng chuyên cung cấp các thiết bị xét nghiệm chẩn đoán nổi tiếng của Mỹ. Hãng này đưa sản phẩm vào bán tại thị trường VN khoảng 10 năm nay. Sản phẩm của họ bao gồm nhiều loại, từ hóa chất, test và cả máy dùng trong xét nghiệm. Một dược sĩ chuyên trách về các sản phẩm xét nghiệm tại TP.HCM cho biết thêm: “Bio-Rad Laboratories, Mỹ đưa thiết bị chẩn đoán y khoa như kit dùng trong xét nghiệm chẩn đoán viêm gan siêu vi, HIV, xét nghiệm sàng lọc máu... vào VN năm 2003. Đến năm 2013, Bio-Rad Laboratories rút khỏi thị trường VN, không còn văn phòng đại diện chính thức ở VN nữa nhưng hiện vẫn còn một số sản phẩm của hãng này bán tại VN thông qua các công ty khác”. Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, cho biết bệnh viện này cũng từng sử dụng thiết bị xét nghiệm của Bio-Rad Laboratories, theo hình thức, hãng đặt máy không lấy tiền, bệnh viện mua lại hóa chất xét nghiệm của hãng. Nhưng hiện nay bệnh viện không còn dùng máy của hãng này nữa. Ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế), cũng xác nhận khoảng một năm nay, Bio-Rad Laboratories rút khỏi thị trường VN. Khoảng 5 năm trước đây, Bio-Rad Laboratories là nhà cung cấp khá “mạnh”, chiếm ưu thế trong cung cấp thiết bị cho nghiên cứu khoa học, xét nghiệm, phân tích cho các cơ sở y tế, nghiên cứu tại VN. Về thông tin “tại VN, một đại diện bán hàng của Bio-Rad đã chấp nhận hối lộ các quan chức tại các bệnh viện và phòng thí nghiệm nhà nước để đổi lại hợp đồng mua sản phẩm của công ty này”, ông Tuấn cho biết chưa nắm thông tin chính thức về việc này. Thanh Tùng - Liên Châu (Theo Thanh niên) Sơn Duân