09:45

Phí tăng 3,5 lần: Dân lãnh đủ Đề xuất của Bộ GTVT tăng phí trên Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14 lên 3,5 lần dù được chấp thuận về mặt chủ trương nhưng nhiều chuyên gia lo ngại không khéo sẽ “vỗ béo” cho nhà đầu tư Theo văn bản của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Thủ tướng tại cuộc họp về kế hoạch và cơ chế đặc thù triển khai các dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Hà Nội - Cần Thơ và dự án đường Hồ Chí Minh đoạn qua khu vực Tây Nguyên (Quốc lộ 14 cũ), Thủ tướng đồng ý về mặt chủ trương điều chỉnh tăng mức phí đường bộ như đề nghị của Bộ GTVT nhưng cần có lộ trình tăng từ nay đến năm 2016 đạt mức khoảng 3,5 lần so với hiện nay. Chủ yếu thu hút đầu tư Trước đó, Chính phủ đã thống nhất phương án mở rộng Quốc lộ 1 do Bộ GTVT đề xuất. Cụ thể, trong giai đoạn 2013-2016 sẽ mở rộng 1.504 km đường từ 2 làn lên 4 làn xe, nâng cấp 282 km Quốc lộ 1 với tổng mức đầu tư khoảng 89.300 tỉ đồng. Để có nguồn vốn thực hiện, Bộ GTVT phối hợp cùng Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch - Đầu tư đã trình ra Quốc hội để Chính phủ phát hành 60.000 tỉ đồng trái phiếu Chính phủ đầu tư các dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Hà Nội - Cần Thơ (phần vốn Nhà nước) và Quốc lộ 14. Tuy nhiên, do nhiều lý do, đề xuất đó chưa được Quốc hội xem xét. Chính vì thế, Bộ GTVT hy vọng việc huy động nguồn vốn từ doanh nghiệp thông qua các hình thức BOT, PPP (đối tác công-tư) sẽ được khoảng 34.500 tỉ đồng; nguồn vốn Nhà nước, bao gồm cả việc hỗ trợ vốn các dự án hợp tác công - tư, khoảng 51.000 tỉ đồng. Người dân đang rất lo lắng việc tăng mức thu phí trên Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14. Trong ảnh: Quốc lộ 1 đoạn qua Thủ Đức - TPHCM. Ảnh: TẤN THẠNH Theo Bộ GTVT, việc tăng mức phí trên Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14 gấp 3,5 lần so với quy định của Thông tư 90 là rất cần thiết. Mức phí cơ bản đối với xe 12 chỗ ngồi hiện là 10.000 đồng/lượt đã được xây dựng dựa trên đơn giá từ năm 2004. Hơn 8 năm qua, giá nguyên vật liệu xây dựng, sửa chữa đường sá, chi phí đền bù, lương trả cho công, nhân công,… đã tăng cả chục lần. Việc điều chỉnh mức phí so với hiện hành sẽ tạo điều kiện để thu hút nhiều hơn sự quan tâm của các nhà đầu tư. Theo đó, mức phí xe 12 chỗ sẽ được nâng lên khoảng 35.000 đồng/lượt, xe tải từ 18 tấn trở lên sẽ tăng từ 80.000 đồng lên 280.000 đồng/lượt. Đối với những phương tiện mua vé theo tháng, quý sẽ được Bộ Tài chính tính toán mức phí phù hợp. Trạm thu phí lại dày đặc Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam (nguyên phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam - Bộ GTVT), cho biết thông tin sẽ tăng phí Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14 lên gấp 3,5 lần đang khiến cộng đồng doanh nghiệp và người dân “đau đầu”. Ông Hùng cho rằng ngân sách đang khó khăn nên việc kêu gọi doanh nghiệp đầu tư BOT đường sá là cần thiết. Theo dự báo của các chuyên gia kinh tế, phải mất vài năm nữa, kinh tế Việt Nam mới hồi phục, việc nâng mức thuế, phí nói chung và phí Quốc lộ 1, 14 quá cao sẽ khiến cuộc sống của người dân thêm chật vật. Trên Quốc lộ 1 hiện đã có rất nhiều trạm thu phí Nhà nước quản lý và theo đề án thu phí cho quỹ bảo trì đường bộ (dự kiến thu từ đầu năm 2013), chúng sẽ phải dẹp bỏ. Tuy nhiên, việc khuyến khích đầu tư theo hình thức BOT sẽ khiến hệ thống trạm thu phí trên quốc lộ dày đặc trở lại. Khi thực hiện BOT, nhà đầu tư phải tính toán làm sao để  bảo đảm được việc thu hồi vốn, trả lãi ngân hàng, tiền bảo trì đường bộ và lãi ròng thu được.  Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14 đã có sẵn nền đường và nhà đầu tư sẽ chỉ thực hiện công việc giải phóng mặt bằng nhằm nâng số làn đường. Hơn nữa, người dân đã đóng phí bảo trì đường bộ (có bảo trì cho Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14), sắp tới phải đóng tiếp phí khi đi qua trạm BOT trên Quốc lộ 1 và Quốc lộ 14 thì có nghĩa là “phí chồng phí”, người dân phải “gánh” 2 lần. “Bộ Tài chính và Bộ GTVT phải tính làm sao để giải bài toán hài hòa lợi ích giữa hai bên, tránh việc vỗ béo nhà đầu tư BOT, đổ thua thiệt cho người lao động” - ông Hùng bày tỏ. Ông cho rằng việc làm cần thiết nhất của Bộ GTVT lúc này là chống thất thoát, rút ruột các dự án xây dựng giao thông. Cả xã hội đang nhìn thấy các con đường nhanh chóng xuống cấp, hư hỏng, ổ voi, ổ gà như thế nào mà nguyên nhân cơ bản nhất là việc xây dựng không bảo đảm chất lượng, rút ruột nguyên vật liệu,… Theo PGS-TS Nguyễn Quang Toản (nguyên chủ nhiệm Bộ môn Đường bộ Trường Đại học GTVT Hà Nội), chi phí làm đường sá nói chung và đường cao tốc nói riêng của Việt Nam quá cao so với các nước trên thế giới. Ông Toản cho rằng nhất thiết phải làm chặt chẽ từ khâu lập dự án, phê duyệt dự án, thiết kế, chọn vị trí… để hạ giá thành làm đường và tránh thất thoát. Đã quá sức chịu đựng của DN Ông Phan Hoàng Chi, Giám đốc Công ty Vận tải Tâm An, phân tích: Với mức phí quá cao, doanh nghiệp (DN) không còn cách nào khác là đưa vào giá cước vận tải. Chỉ riêng Quốc lộ 14 tính từ Bình Dương đến Đắk Lắk đã dày đặc trạm thu phí. Một xe tải hiện nay phải đóng 60.000 đồng/vé/trạm thì sắp tới phải đóng khoảng 200.000 đồng. Như vậy, qua 7- 8 trạm thu phí ở đoạn đường này, mỗi xe phải đóng khoảng 1,5 triệu đồng, quá sức chịu đựng của DN. Theo ông Văn Hồng Tấn, Giám đốc Công ty Vận tải Tấn Tín, thời điểm này quá khó khăn, không nên áp dụng mức phí mới mà cần dời lại thời điểm khác khi nền kinh tế sáng sủa hơn. Nếu có tăng cũng nên tính toán lại với mức vừa phải để DN còn có đất sống. Còn theo ông Trần Phước Thắng, Giám đốc Công ty Vận tải Toàn Thắng, phí đường bộ tăng quá cao buộc cước vận tải hàng hóa tăng theo. Mức tăng này cũng được DN sản xuất hàng hóa đưa vào giá thành và việc đẩy giá cả hàng hóa tăng lên là điều khó tránh khỏi. N. Hải THẾ KHA