Ai đi Tết sếp chỉ với lời
chúc "suông"?
Cập nhật lúc 09:08
Tôi rất đồng tình khi Thủ tướng đã chỉ đạo các địa phương
không được lên “chúc Tết” lãnh đạo. Trong hoàn cảnh chúng ta chưa thực sự tạo
ra sự thay đổi, mệnh lệnh của Thủ tướng là rất đáng hoan nghênh.
Trái với quan
niệm xưa, thay vì thời gian nhàn hạ bên gia đình, Tết bây giờ là lúc một số
người tranh thủ lấy lòng nhau. Có những người khoản tiền biếu xén còn được ưu
tiên hơn cả khoản chuẩn bị cho gia đình. Không ít trường hợp tặng quà bị biến
thành một nghĩa vụ thay vì hành động xuất phát từ trái tim.
Người có điều
kiện thì tặng những bộ quà Tết tốn kém, ít thì chai rượu Tây, cân hoa quả
nhập ngoại, hay bèo bọt cũng là hộp mứt Tết loại xịn. Tất nhiên, gói quà phải
đi kèm với phong bì mới đủ bộ.
Với một số
người hư, mưu lợi thì ai cũng hiểu câu chuyện không chỉ dừng ở lời chúc Tết
“suông”. Rất nhiều trường hợp, nó trở thành tấm bình phong cho hành động hối
lộ để các quan hệ thân hữu phát triển.
Tất nhiên không
phải ai đi chúc Tết cũng chỉ vì tư lợi. Nhưng khi câu chuyện gắn liền với
công việc, với câu chuyện lợi ích, thì việc kiểm soát đâu là “chúc”thật – giả
trở nên khó khăn. Sẽ rất khó để đánh giá liệu một doanh nghiệp A đi chúc Tết
một lãnh đạo địa phương, nơi doanh nghiệp đó đang chuẩn bị đầu tư, là “trong
sáng” hay không. Hay một công chức đang trong danh sách cân nhắc thăng chức
đi chúc Tết người có quyền quyết định vị trí đó. Bởi thế, trong những tình
huống như trên, giải pháp tốt nhất đưa ra là ngăn chặn ngay những nguy cơ gây
xung đột lợi ích (conflict of interest).
Đó là cách mà
các nhà nước, doanh nghiệp, và trường đại học ở nhiều quốc gia phát triển
thực hiện. Ở Mỹ, công chức còn không được nhận bất kì món quà nào, từ bất kì
ai, có trị giá hơn 20 đô la (0.04% thu nhập hàng tháng). Nếu quy theo tỉ lệ
thu nhập Việt Nam, mức tiền đó tương đương 24 nghìn đồng.
Vì thế, không
phải tự nhiên mà nhiều nước như Nhật Bản và Mỹ, việc cấp dưới tặng quà có giá
trị lớn cho lãnh đạo hầu như không xẩy ra, hay chí ít cũng không công khai
như ở ta. Và trong những trường hợp có quà tặng, họ sẽ mở ra ngay để kiểm tra.
Từ chối nhận
quà, trước khi là một văn hoá, là nguyên tắc ứng xử trong công việc được quy
định nghiêm ngặt. Trải qua thời gian, quy định sẽ điều chỉnh hành vi và biến
điều bắt buộc trở thành tự nguyện.
Chính vì vậy,
tôi rất đồng tình khi Thủ tướng đã chỉ đạo các địa phương không được lên
“chúc Tết” lãnh đạo. Trong hoàn cảnh chúng ta chưa thực sự tạo ra sự thay
đổi, mệnh lệnh của Thủ tướng là rất đáng hoan nghênh. Nhưng tôi cũng băn
khoăn về chuyện liệu mệnh lệnh có được chấp hành nghiêm chỉnh hay không.
Câu chuyện “cấm
chúc Tết” hay tặng quà không chỉ diễn ra trong năm nay. Và không phải
là chúng ta không có những quy định pháp lý để xử lý vấn đề trên, thậm chí
quy định nghiêm không khác gì những nước Âu – Mỹ. Từ năm 2005, Quốc hội đã
thông qua Luật phòng chống tham nhũng (hiện đang sửa đổi) và Luật Thực hành
tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó có những quy định cụ thể về việc cấm nhận
quà của công chức. Đến năm 2007, chúng ta có Quyết định 64 của Thủ tướng ban
hành quy chế về việc tặng quà, nhận quà tặng và nộp lại quà tặng. Tháng
12/2012, thường trực Ban Bí thư ký chỉ thị 21/CT-TW “nghiêm cấm tặng quà Tết
cho cấp trên”.
Các cơ quan
Đảng, chính phủ mỗi năm đều ra công văn nhắc nhở các cơ quan công quyền,
doanh nghiệp nhà nước, yêu cầu phải thực hiện nghiêm những quy định này mỗi
khi Tết đến. Nhưng kết quả có vẻ vẫn chưa như mong đợi.
Trong mấy năm
qua, Cục Phòng chống Tham nhũng đã công bố số điện thoại để “nhờ” người dân
trợ giúp phát hiện việc tặng quà có dấu hiệu tham nhũng. Nhưng năm nào việc
tặng quà cũng đúng quy định. Điển hình là năm ngoái, cục này cho biết có 156
cuộc gọi và tin nhắn tố giác tham nhũng trong dịp Tết Bính thân, nhưng không
ai bị điều tra. Sự xuề xoà về mặt luật pháp tất yếu sẽ dẫn đến sự xuề xoà khi
chấp hành quy định.
Điều quan
trọng, vì thế, cần phải nghiêm khắc hơn nữa trong việc xử lý cán bộ vi phạm.
Luật phòng chống tham nhũng sửa đổi cần nghiêm cấm mọi hành vi nhận quà có
giá trị, và khép đó vào tội tham nhũng, nhận hối lộ để xử lý hình sự. Sau khi
có chế tài, cần tăng cường sức mạnh và sự phối hợp của các cơ quan có thẩm
quyền như Thanh tra chính phủ,Ủy ban kiểm tra Trung ương, và cơ quan
công an để xử lý “điểm” những vi phạm.
Chống tham
nhũng không thể hời hợt, và phải bắt đầu ngay từ những việc tưởng chừng nhỏ
bé như đi chúc Tết.
(Theo
TuanVietNam) Khắc Giang
|
Thứ Hai, 16 tháng 1, 2017
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét