10:31
Xin lỗi mới xong ½*
TT – “Không thể xin lỗi là
xong” - đó là bình luận của đại biểu Quốc hội, nhà sử học Dương Trung Quốc
khi trả lời phỏng vấn báo Tuổi Trẻ về hiện tượng gần đây lời xin lỗi
được nhiều vị lãnh đạo đưa ra trên diễn đàn Quốc hội lẫn HĐND các địa phương.
Ông Quốc chính là người công khai phát biểu trước Quốc hội
cho rằng cần “hướng tới đoạn tuyệt với những lời xin lỗi”.
* Thưa ông, tại kỳ họp cuối năm của HĐND các cấp vừa qua
có nhiều vị lãnh đạo chính quyền đã đưa ra lời xin lỗi, thậm chí có tỉnh cả
bí thư tỉnh ủy kiêm chủ tịch HĐND và chủ tịch UBND tỉnh cùng xin lỗi nhân
dân. Ông bình luận gì về hiện tượng này?
- Tôi cho rằng có lẽ đó là hiệu ứng của
nghị quyết trung ương 4 và kết quả của hội nghị trung ương 6, có nhiều người
đã “được phê bình” và “tự phê bình” nên đã nhận ra lỗi của mình và đưa ra lời
xin lỗi.
Trong các quan hệ xã hội, việc người có lỗi biết nhận lỗi
và xin lỗi là đáng trân trọng. Nhưng quan trọng hơn là hối lỗi, sửa chữa lỗi
lầm và biết chuộc lỗi do mình gây ra. Tất nhiên có những lỗi khắc phục được,
có những lỗi chỉ khắc phục được một phần và có những lỗi rất khó khắc phục.
Mặt khác, lời xin lỗi cũng có thể bị lạm dụng để che đậy sai phạm, xin lỗi
nhiều quá thì thành mị dân, lợi dụng lòng thương của người khác.
Trước đây, việc nhận trách nhiệm và xin lỗi là khá nặng
nề, nhưng khi người ta thấy nhận trách nhiệm và xin lỗi mà không ai bị làm
sao cả nên có người động viên nhau hoặc tự động viên mình là “thôi, nhận
trách nhiệm cho nó xong đi”.
Trước Quốc hội, tôi đề nghị chúng ta cần có lộ trình để
đoạn tuyệt với lời xin lỗi. Trước hết, bởi xin lỗi ở Quốc hội, cũng như xin
lỗi ở HĐND, không phải là lời xin lỗi thông thường trong quan hệ hằng ngày
giữa cá nhân với nhau, hoặc giữa nhóm người trong phạm vi hẹp, mà nó là lời
xin lỗi của những vị có chức trách trước những người đại diện cho dân và
trước nhân dân.
Cần lưu ý rằng những người có chức trách thì thực hiện
chức năng, nhiệm vụ của mình theo pháp luật, do đó khi sai sót, sai phạm, sai
lầm thì cần căn cứ theo pháp luật, theo quy định của Nhà nước để xử lý. Hoặc
bản thân anh thấy năng lực không đáp ứng được yêu cầu của công việc thì anh
có thể xin từ chức. Trong những trường hợp như vậy, chúng ta khó có thể chấp
nhận những lời xin lỗi suông.
* Thưa ông, vậy cần phải làm thế nào để
“đoạn tuyệt với những lời xin lỗi”, nhìn từ phía những người được nhận lời
xin lỗi như ông là một đại biểu Quốc hội thì sao?
- Tôi cảm nhận được rằng cử tri, nhân dân đòi hỏi Quốc
hội, HĐND không được dễ dãi với những lời xin lỗi. Chúng ta đặt ra câu hỏi là
có người xin lỗi thì ai chấp nhận lời xin lỗi đó, ai cho qua? Quốc hội, HĐND
là tập thể chứ không phải cá thể. Chúng ta cần hành xử theo pháp luật và các
quy định của Nhà nước, mà pháp luật thì không quy định cho người có chức vụ,
quyền hạn có sai phạm, sai sót thì xin lỗi là xong. Đây còn là vấn đề văn hóa
nữa, chúng ta thấy ở nhiều quốc gia khác quan chức gặp phải bê bối, thậm chí
bê bối đó chỉ do cấp dưới hoặc người nhà của họ gây ra thì họ cũng xin lỗi,
nhưng ngay sau xin lỗi là từ chức.
Chúng ta cũng đang có những quy định mở đường cho việc
hình thành văn hóa từ chức, như việc tới đây đại biểu sẽ sử dụng lá phiếu tín
nhiệm của mình để đánh giá những người giữ trọng trách trong bộ máy.
Tôi có thêm một đề nghị, có thể tới đây Quốc hội sửa hiến
pháp thì cần quy định trong đó hình thức tuyên thệ hoặc tuyên hứa đối với
những người được bầu giữ trọng trách của đất nước, giống như nhiều nước có
quy định trong lễ nhậm chức thì người ta phải đặt tay lên hiến pháp hoặc
tuyên thệ trước một hội đồng. Việc đưa ra lời tuyên thệ ấy sẽ thiêng liêng và
người ta phải luôn giữ gìn để không phạm vào lời thề của mình, còn nếu không
thực hiện được lời thề, lời hứa thì cách tốt nhất là nên từ chức để rút lui.
* Nghe chừng quan chức ta đã học được ½ sự văn minh của các nước tiên tiến. Nói như
vậy bởi với nhiều nước, khi lãnh tụ phải đưa ra lời xin lỗi trước dân tức là
họ không còn xứng đáng đảm nhiệm chức vụ đang làm, đồng thời với lời xin lỗi
là tuyên bố từ chức. Còn ở ta, xin lỗi như là một cách trút bỏ gánh nặng
trách nhiệm để rồi cho một tiến trình đi đến những lỗi mới.
Thương Giang
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét