Thêm 2 thủy điện trên sông Hồng: Không đánh đổi Cập nhật lúc 14:24     Đại biểu Quốc hội lưu ý, mọi tác động vào tự nhiên phải hết sức thận trọng, nhất là khi thủy điện trên sông Hồng ảnh hưởng lớn đến hạ lưu. UBND tỉnh Lào Cai đã văn bản đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, đồng ý bổ sung Dự án Thủy điện Thái Niên (60 MW) và Dự án Thủy điện Bảo Hà (40 MW) trên sông Hồng vào Quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ. Theo báo cáo số 280/BC-SCT của Sở Công thương Lào Cai, thủy điện Thái Niên dự kiến đặt tại xã Thái Niên, Sơn Hà, huyện Bảo Thắng( cách cầu phố Lu khoảng 11km về phía thượng lưu. Diện tích lưu vực 41.365 m3, mực nước dâng bình thường tại đập 74m (mực nước hồ tại trung tâm thành phố Lào Cai), mực nước chết 73m, cột nước thiết kế 5,5m, lưu lượng thiết kế 1.269m3/s, công suất lắp máy 60MW. Số hộ dân bị ảnh hưởng: 57 hộ dân, tổng diện tích chiếm đất: 572,57 ha. Dự án thủy điện Bảo Hà dự kiến đặt tại xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên và xã Tân Thượng, huyện Văn Bàn (cách cầu Bảo Hà khoảng 7,5km về phía thượng lưu). Diện tích lưu vực 43.865m2, mực nước dâng bình thường tại đập 54m, mực nước chết 52m, cột nước thiết kế 3m, lưu lượng thiết kế 1.569m3/s, công suất lắp máy 40MW. Số hộ dân bị ảnh hưởng 12 hộ dân, tổng diện tích đất chiếm: 397,55ha. Trao đổi với Đất Việt, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đều bày tỏ nỗi lo lắng trước đề xuất làm thủy điện trên sông Hồng của Lào Cai. Theo ĐBQH Lê Công Nhường (Đoàn Bình Định), Ủy viên Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, mọi tác động vào tự nhiên đều phải xem xét cẩn trọng.   Khu vực sông Hồng tại tỉnh Lào Cai Ông dẫn bài học thủy điện trên sông Mekong làm minh chứng. Theo đó, Trung Quốc đã xây nhiều đập thủy điện, hồ thủy lợi ở trên thượng nguồn sông Mekong, gây ảnh hưởng lớn đến Việt Nam, quốc gia nằm ở hạ nguồn sông Mekong. Biểu hiện rõ nhất trong những năm qua, đó là một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long rơi vào tình trạng hạn hán, thiếu nước, khiến chính phủ Việt Nam phải gửi văn bản đề nghị phía Trung Quốc gia tăng lưu lượng xả nước để khắc phục tình trạng trên. Thiếu nước ngọt cũng làm cho Đồng bằng sông Cửu Long bị xâm mặn nặng nề. Ngoài ra, các hồ thủy điện, thủy lợi của Trung Quốc ở thượng nguồn đe dọa nghiêm trọng tới môi trường sống của các loài cá do phá vỡ dòng di cư, làm sụt giảm lượng phù sa xuống Đồng bằng sông Cửu Long. "Vì lẽ đó, đối với đề xuất làm thủy điện trên sông Hồng phải xem xét thận trọng. Riêng quan điểm của cá nhân tôi thì không nên làm vì ở sông Hồng bắt nguồn từ Trung Quốc, ở thượng nguồn Trung Quốc đã tác động nhiều tới dòng chảy của sông Hồng với các đập thủy điện, hồ chứa lớn nhỏ. Nếu Việt Nam lại tiếp tục tác động nữa thì vùng hạ lưu sẽ chịu nhiều tác động tiêu cực, từ nguồn nước, phù sa, xâm nhập mặn đến sự phát triển của các loài cá tôm... Tuyệt đối không thể không thể đánh đổi như vậy", đại biểu Lê Công Nhường nhấn mạnh.  Cùng chia sẻ quan điểm này, bà Bùi Thị An, nguyên Ủy viên Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, Quốc hội khóa XIII đã rà soát, loại bỏ khỏi quy hoạch hàng trăm dự án thủy điện, vậy cớ sao Lào Cai lại đề xuất bổ sung vào quy hoạch hai dự án thủy điện mà tổng công suất của chúng chỉ có 100MW? "Đề nghị UBND tỉnh Lào Cai, doanh nghiệp phải giải thích rõ vì sao lại muốn bổ sung hai dự án thủy điện nói trên vào quy hoạch, vì tỉnh thiếu điện hay vì lý do nào khác? Tác động tới môi trường tự nhiên, xã hội đối với vùng hạ lưu khi hai dự án này thực hiện", bà Bùi Thị An nói. Bà An nhắc lại dự án giao thông thủy xuyên Á trên sông Hồng cách đây vài năm đã không được Thủ tướng phê duyệt vì chưa đủ căn cứ, cơ sở pháp luật theo quy định. Đó là dự án giao thông thủy xuyên Á trên sông Hồng kết hợp thủy điện do Công ty TNHH Xuân Thiện (thuộc Tập đoàn Xuân Thành) đề xuất. Dự án xây dựng 6 đập dâng nước và âu tàu, nạo vét 288 km luồng sông Hồng đoạn từ Việt Trì lên Lào Cai đạt tiêu chuẩn sông cấp III; kết hợp xây dựng 6 nhà máy thủy điện nhỏ (cấp II), kiểu tuabin trục ngang cột nước thấp với tổng công suất thiết kế khoảng 228 MW; xây dựng 7 cảng dọc tuyến từ Hà Nội lên tới Lào Cai.  Vào năm 2016, khi đề xuất xây dựng dự án trên được đưa ra đã vấp phải sự phản đối quyết liệt của giới chuyên môn, các nhà khoa học và dư luận vì những rủi ro mà dự án có thể gây ra, cuối cùng Thủ tướng quyết định chưa xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư dự án này. Vì thế, trở lại với đề xuất làm thủy điện trên sông Hồng của Lào Cai, bà Bùi Thị An một lần nữa nhấn mạnh, tỉnh phải làm rõ các vấn đề bà đề cập ở trên trước khi trình hai dự án, nếu không thì không trình ai được cả. (Theo Đất Việt) Thành Luân