Đầu tư

 

Tham vọng hầm cao tốc sông Tô Lịch: Nhiều bất hợp lý Cập nhật lúc 09:05     Xét về năng lực, kinh nghiệm kỹ thuật cũng như tài chính JVE cần xem xét nhiều vấn đề khi đưa ra đề xuất trên. Tập đoàn Môi trường Nhật Việt JVE cùng Tổng thầu Nhật Bản vừa đề xuất lập quy hoạch hệ thống hầm ngầm chống ngập kết hợp cao tốc ngầm chống ùn tắc chạy dọc sông Tô Lịch. Theo đề xuất này, JVE dự định xây dựng một hệ thống cao tốc ngầm được thiết kế theo tiêu chuẩn Nhật Bản với 2 tầng độc lập dành cho 2 chiều xe chạy. Mỗi tầng được thiết kế với 2 làn xe, với tốc độ tối đa cho phép là 80km/h và 60km/h và 1 làn dừng xe khẩn cấp. Bên dưới cao tốc JVE thiết kế hệ thống đường hầm ngầm chống ngập với đường kính 16,8m chạy dài khoảng 11,65km dọc sông Tô Lịch.   Mô hình mặt cắt ngang hệ thống hầm ngầm khổng lồ chống ngập kết hợp cao tốc ngầm chống ùn tắc nội đô dọc Công viên Tô Lịch (Hà Nội). Chưa yên tâm với đề xuất trên, GS.TS Vũ Trọng Hồng, nguyên Thứ trưởng Bộ NN-PTNT mong muốn JVE có thể làm rõ một số vấn đề sau. Trước hết, GS.TS Vũ Trọng Hồng đánh giá cao sự quan tâm của JVE liên quan tới các vấn đề của sông Tô Lịch, đặc biệt vấn đề xử lý ô nhiễm cho dòng sông này. Trên thực tế, JVE đã thử nghiệm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano - Bioreactor nhưng không thành công. Tiếp sau đó, doanh nghiệp này lại gây chú ý bằng đề xuất giải pháp tổng thể cải tạo toàn bộ dòng sông Tô Lịch. Về phía thành phố, nhằm tiếp tục cải thiện môi trường nước sông Tô Lịch, đặc biệt là khi Dự án Hệ thống xử lý nước thải Yên Xá hoàn thành và đưa vào sử dụng, các đơn vị chức năng thành phố đã có chủ trương quy hoạch sông Tô Lịch thành nơi chuyển nước thải, tiêu nước mưa cho 4 quận nội thành. Như vậy, với đề xuất của JVE đưa ra sẽ có rất nhiều câu hỏi cần được trả lời rõ. Thứ nhất, với đề xuất làm hầm chống ngập và cao tốc ngầm dưới sông Tô Lịch thì cũng đồng nghĩa với việc phải thay đổi toàn bộ quy hoạch thoát nước Hà Nội đang triển khai. Trong đó có Dự án Hệ thống xử lý nước thải Yên Xá Hà Nội đang triển khai và các hệ thống cống gom nước thải, hệ thống trạm bơm đang hoạt động hoặc đã triển khai, sắp đưa vào hoạt động. "Vấn đề này cần được JVE trả lời rõ, khi thực hiện xây dựng hệ thống cống ngầm chống ngập thì việc thu, gom, xử lý nước thải sẽ được thực hiện như thế nào? Sẽ sử dụng hệ thống hạ tầng thoát nước của Hà Nội hay phải xây dựng hệ thống cống ngầm mới? Bởi không thể sử dụng hệ thống thoát nước nổi cho một dự án ngầm. Cả việc gom nước thải rồi đưa đi đâu, có xử lý trước khi đổ ra sông hay sẽ gom nước thải rồi chảy thẳng ra sông Nhuệ, sông Đáy? Vấn đề này cũng cần JVE nói rõ, bởi đây là doanh nghiệp đã có nhiều ý tưởng và cũng thực hiện thí điểm nhiều phương án xử lý ô nhiễm cho nước sông Tô Lịch nhưng chưa thành công", GS.TS Vũ Trọng Hồng đặt vấn đề. Thứ hai, về vấn đề tiêu nước mưa và đặc biệt đề xuất làm hầm cao tốc để chống ách tắc giao thông cho Hà Nội của JVE, đề xuất này theo GS Vũ Trọng Hồng phải cân nhắc rất kỹ. Đây là vấn đề liên quan tới địa chất của Hà Nội và mực nước sông Hồng với cốt nền Hà Nội. Về địa chất, Hà Nội có cốt nền đất yếu, nhiều lớp bùn, cát, dễ gây sụt lún không giống các khu vực ĐBSCL, hay những khu vực núi đất đá có cốt nền chắc chắn. "Trước đây Hà Nội cũng từng bàn tới phương án xây ngầm tuyến metro từ Chùa Bộc tới Hà Đông, tuy nhiên, qua khảo sát xác định nền địa chất Hà Nội yếu, việc gia cố gặp nhiều khó khăn, tốn kém, dự án đã phải hủy bỏ. Vậy khi đưa ra đề xuất trên, JVE đã nghiên cứu kỹ địa chất của Hà Nội chưa? Giải pháp gia cố đường hầm khi xây dựng trong lớp bùn cát đó thế nào? Xét về kinh nghiệm, JVE là doanh nghiệp có năng lực nổi bật trong việc xử lý đất hiếm để chống ô nhiễm nhưng làm hầm ngầm chưa phải là lợi thế của doanh nghiệp này. Do đó, đưa ra đề xuất cũng phải đi cùng với phương án xử lý các sự cố rất khả thi. Ngoài ra, việc chọn nhà thầu cũng đòi hỏi phải có kinh nghiệm. Như vậy, với đề xuất trên, để được chọn là nhà thầu, JVE sẽ  phải chứng minh được năng lực, kinh nghiệm cũng như trả lời một cách thuyết phục về các dự án ngầm doanh nghiệp này đã từng thực hiện", GS Vũ Trọng Hồng nói rõ. Về mực nước sông Hồng so với cốt nền Hà Nội, GS.TS Vũ Trọng Hồng cho biết mực nước sông Hồng đang cao hơn cốt nền Hà Nội. Như vậy, nếu mực nước sông Hồng hàng năm vẫn tiếp tục dâng cao hơn, đồng nghĩa với dự án hầm và cao tốc ngầm JVE đề xuất sẽ nằm trong vùng nước. Vậy, phương án chống thấm cho hệ thống ngầm này thế nào để bảo đảm cho dự án khi vận hành? Ông cho biết, vì lý do này mà Hà Nội nhiều năm qua chưa dám bàn tới xây dựng hệ thống đường ngầm, vậy JVE sẽ giải quyết vấn đề này ra sao? Đặc biệt lo ngại với với đề xuất làm cao tốc ngầm tốc độ cao, GS.TS Vũ Trọng Hồng cảnh báo sẽ có rất nhiều nguy cơ. Về nguyên tắc, khi chạy trên đường cao tốc các phương tiện sẽ phải chạy với vận tốc rất cao, kéo theo đó là những nguy cơ về cháy nổ cũng lớn. Một khi xảy ra cháy nổ, vì thiếu dưỡng khí nên rủi ro cũng như thiệt hại ở cao tốc ngầm lớn hơn gấp nhiều lần so với những tuyến đường cao tốc nổi. "Trên thế giới chưa có nhiều nước dám thực hiện cao tốc ngầm, trừ Nhật Bản. Tuy nhiên, cao tốc ngầm tại Nhật Bản cũng chỉ để phục vụ xe điện ngầm, không cho phép các phương tiện khách lưu thông. Chưa nói, nội đô Hà Nội với diện tích không quá lớn, trong khi đó, quy hoạch hạ tầng giao thông thành phố đã có nhiều tuyến cao tốc, vành đai trên cao đang được triển khai, vậy có cần làm cao tốc ngầm không? Từ những vấn đề trên, JVE nên cân nhắc, xem xét lại năng lực, kinh nghiệm về mặt kỹ thuật cũng như những tính toán về mặt kinh tế khi đưa ra đề xuất thực hiện dự án trên", GS.TS Vũ Trọng Hồng nêu quan điểm. Một vấn đề khác cũng được vị GS đề cập liên quan tới vấn đề an toàn thông tin quốc gia. Vị GS cho biết, rất nhiều công trình ngầm, trong đó có những công trình quân sự cần không được phép xâm phạm, vì thế, khi đưa ra bất kỳ một đề xuất làm công trình ngầm nào cũng phải tính tới yếu tố này. "Đề xuất của JVE cũng vậy, cũng phải xem xét rất kỹ, không phải cứ đề xuất là có thể làm", GS Vũ Trọng Hồng nói. (Theo Đất Việt) Lam Nguyễn