21:24

Mỹ tuyên bố nối lại đàm phán hạt nhân Iran không điều kiện

Bất kỳ can thiệp quân sự nào nhằm vào chương trình hạt nhân Iran cũng sẽ châm ngòi cho "chiến tranh và hỗn loạn" trên toàn Trung Đông.

Ngày 20-1, Mỹ tuyên bố nếu Iran không đưa ra điều kiện tiên quyết thì sẽ nối lại đàm phán trong vấn đề hạt nhân. Động thái này của Mỹ đã gây bất ngờ khi mà chính nước Mỹ đang thúc đẩy và lôi kéo các đồng minh gia tăng trừng phạt Iran. Trong khi đó, Liên minh châu Âu lại khẳng định không có ý định ngồi vào bàn đàm phán với Iran.

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Cliton trong phát biểu trước báo giới tại Washington cho biết, Mỹ sẵn sàng nối lại đàm phán với Iran liên quan đến chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này, nếu Iran không đưa ra điều kiện tiên quyết.

Bà Hillary Cliton nói: “Mỹ và các bên liên quan cần phải cân nhắc nghiêm túc đề xuất từ phía Iran trong nối lại đàm phán. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, Mỹ không mong muốn thấy xung đột. Iran cần hòa nhập với cộng đồng quốc tế, Chính phủ Iran phải từ bỏ tham vọng về vũ khí hạt nhân”.

Tuyên bố của Mỹ đưa ra khi mà các hoạt động ngoại giao của Mỹ tại châu Á, nhằm lôi kéo các nước đồng minh khu vực này gia tăng trừng phạt với Iran, không có được kết quả như mong muốn. Trước đó, cùng với Liên minh châu Âu, Mỹ đã thẳng thừng bác bỏ thông điệp từ Iran mong muốn sớm đàm phán với phương Tây và Mỹ mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào.

Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Iran tại Bushehr (Ảnh: AFP)

Có thể thấy Iran đang nắm trong tay con bài chiến lược là eo biển Hormuz. Với việc chủ động đề xuất nối lại đàm phán về vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của mình, Iran cũng mềm mỏng nói rằng sẽ không đóng cửa eo biển Hormuz nếu không bị de doạ. Trong bối cảnh Mỹ không có được sự ủng hộ như mong muốn từ các đồng minh châu Á về trừng phạt Iran, thì động thái có cương có nhu của Iran là bước đi khôn khéo khi ít nhất cũng khiến Mỹ thay đổi thái độ trong việc nối lại đàm phán.

Trong khi đó, các nước phương Tây-Liên minh châu Âu lại quyết tâm trừng phạt bằng được Iran và khối này không hề có ý định ngồi vào bàn đàm phán. Một quan chức Liên minh châu Âu khẳng định như vậy ngày 20-1. Các nguồn tin ngoại giao Liên minh châu Âu cũng cho biết, khối này đã nhất trí trên nguyên tắc việc phong tỏa tài sản của Ngân hàng trung ương Iran trong biện pháp trừng phạt mới nhằm vào chương trình hạt nhân nước này. Liên minh châu Âu sẽ chính thức đưa ra các quyết định trừng phạt mới với Iran tại hội nghị Ngoại trưởng diễn ra đầu tuần tới.

Trong một tuyên bố ngày 20-1, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy đã nhấn mạnh rằng thay vì can thiệp quân sự, thì có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt "cứng rắn hơn nữa" nhằm vào chính quyền Iran. Pháp cho rằng, bất kỳ can thiệp quân sự nào nhằm vào chương trình hạt nhân Iran cũng sẽ châm ngòi cho "chiến tranh và hỗn loạn" trên toàn Trung Đông, thậm chí vượt ra khỏi khu vực này. Liên minh châu Âu bên cạnh đó nhất trí sẽ cấm vận dầu mỏ của Iran kể từ tháng 7 tới và sẽ thảo luận chi tiết lệnh cấm này trước cuộc họp Ngoại trưởng sắp tới.

Đàm phán về chương trình hạt nhân giữa Iran với nhóm P5+1, gồm 5 nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức ngưng trệ trong một năm qua. Căng thẳng và bế tắc giữa Iran với Mỹ và các nước phương Tây tiếp tục leo thang sau khi Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế công bố báo cáo mới về chương trình hạt nhân của Iran, mở màn cho hàng loạt biện pháp trừng phạt mạnh mẽ nhằm vào quốc gia Hồi giáo này. Dự kiến một phái đoàn cấp cao của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế sẽ tới Iran vào cuối tháng này.

Theo Hoàng Lê/Trung tâm tin (VOV)