Nêu gương có
khó lắm không?
Cập nhật lúc 16:15
Người
lớn nêu gương cho người bé, cấp trên nêu gương cho cấp dưới, cán bộ nêu gương
cho dân… nghe thì dễ nhưng thực tế thực hiện lại không đơn giản.
Chuyện thứ
nhất: Hồi còn bé, tôi nhớ như in có lần mấy anh em tôi đùa nghịch đánh vỡ cả
bộ uống trà rất đẹp của bố. Bố tôi bực lắm liền phạt các con úp mặt vào
tường, mỏi chân phát khóc mới được bố tha lỗi. Từ đó chúng tôi sợ nếu có chơi
đùa phải để ý xem có gì gần đó không để còn tránh hoặc cất đi chỗ khác. Nhưng
một lần khác bố nấu ăn chẳng biết lóng ngóng thế nào lại đánh đổ cả chồng bát
đĩa vỡ tan tành. Anh em tôi sau phút sợ hãi vì tiếng động lớn liền la hét lên
là phải bắt phạt bố. Không biết phải cãi làm sao, Bố tôi cũng đứng vào góc
nhà nhưng mấy anh em tôi lại không có cơm ăn, đói quá lại ra năn nỉ bố đừng
chịu phạt nữa mà hãy ra nấu cơm cho chúng con ăn đi.
Sau này, tôi cứ
thắc mắc sao bố lại chịu phạt mà trong lúc đó đáng lẽ phải tìm cách nấu cơm
thật nhanh cho các con ăn? Bố bảo, bố chỉ muốn các con hiểu lúc đó rằng “Dù
bố là người có quyền tối thượng trong gia đình nhưng bố phải nêu gương cho
các con khi mình mắc lỗi dù lỗi bố gây ra không phải cố tình mà trong lúc bố
đang làm việc”. Hoặc mỗi lần anh chị em tôi có chuyện bất đồng, cãi vã, mẹ
tôi đều bảo các anh chị tôi rằng: “Bề trên mà chẳng chính ngôi để cho bề dưới
chúng tôi hỗn hào”.
Hết cuộc đời
làm công chức, bố tôi nghỉ hưu. Nhiều người nghĩ với cương vị mà ông đã từng
trải qua chắc phải có nhiều tiền lắm. Nhưng bố bảo, tôi chả có gì, chỉ có một
đàn con được học hành đầy đủ. Chị dâu tôi có lần bảo: Giờ đi làm việc, giao
dịch ở các cơ quan, nhiều người biết chị làm dâu nhà tôi đều nói những lời
rất kính trọng về ông. Chị bảo, những lời như thế thì chẳng tiền nào có được.
Chuyện thứ hai:
Ở tổ dân phố khu tôi ở, ông Tổ trưởng không hiểu sao không nói được dân trong
tổ của mình. Họp tổ dân phố, bà con bất bình bầu tổ trưởng mới. Thì ra, ông
tổ trưởng lâu nay có nhiều cách ứng xử khiến bà con không tín nhiệm. Ông là
người viết bảng thông báo bà con đổ rác đúng giờ nhưng chính vợ con ông lại
là người mang rác ra để đầu phố khi không có xe rác. Nhà ông có việc, ông
toàn tự ý mở cửa nhà văn hóa lấy đồ dùng của tập thể về sử dụng việc riêng.
Chưa kể, chữ ký của ông cũng có vai trò nhất định đối với những hộ muốn xin
sửa chữa, các cháu xin tạm trú, tạm vắng… mỗi lần như vậy cũng phải có tí gọi
là thì việc mới nhanh được.
Hai câu chuyện
tôi kể ra đều xảy ra loanh quanh nơi tôi sinh sống nhưng rất thấm thía một
điều là chuyện làm gương ở đâu cũng cần thiết, dù đó là cách hành xử của hai
con người với nhau, nhìn rộng ra một gia đình, cơ quan, đơn vị, một tập thể…
Nếu người đứng đầu, người lớn tuổi hơn không gương mẫu thì chắc chắn sẽ không
tạo được sự kính trọng với người khác; gia đình, tổ chức hay mối quan hệ đó
sẽ chẳng có kỷ luật, kỷ cương. Sự nêu gương là tiền đề để tạo lẽ sống,
đạo đức, khuôn phép gia đình; ngôi vị và trọng trách của con người trong xã
hội...
Từ thuở học vỡ
lòng chúng ta đã có những bài học rất giản dị nhưng đáng suy ngẫm về tinh
thần nêu gương, ví dụ như bài thơ “Làm anh” (Làm anh khó lắm mà chẳng dễ
đâu/Khi em bé ngã/Anh nâng dịu dàng/Mẹ mua quà bánh/Chia em phần hơn/ Có đồ
chơi đẹp/Cũng nhường em luôn). Mới thấy, làm gương không dễ. Bởi không dễ nên
mỗi người mới phải phấn đấu để làm gương.
Lâu nay, chúng
ta vẫn nói nhiều đến chuyện dùng xe công lãng phí, không đúng mục đích trong
nhiều cơ quan Nhà nước. Thực tế này đã khiến các cơ quan “nắm hầu bao” của
chính phủ phải “siết” chặt việc sử dụng, quản lý xe công. Nhưng xem ra, những
tồn tại cũ vẫn chưa khắc phục khi vẫn còn những câu chuyện như dùng xe biển xanh đón người nhà, xe
biển xanh đi lễ hội, xe biển xanh đi ăn giỗ…
Đón vợ một vị Bộ trưởng mà cần nhiều người, lại "đặc ưu" đón tận cầu thang máy bay tựa nguyên thủ!. Minh họa của Thương Giang
Chúng ta vẫn
thường nói “Thượng bất chính thì hạ tắc loạn” để nói về việc cần thiết phải
xây dựng một tôn ti, trật tự trong từng mối quan hệ nhỏ nhất. Trong mối quan
hệ cá nhân – cá nhân nếu ai cũng giành sự thống trị, bề trên thì chắc chắn sẽ
không có sự tôn trọng; trong một gia đình, nếu người làm cha, làm mẹ sống
buông thả, vô trách nhiệm thì khó lòng sẽ có được những đứa con ngoan; trong
một cơ quan nếu thủ trưởng, những người lãnh đạo mà chỉ lo vun vén cho bản
thân, lợi ích nhóm… thì chắc chắn sẽ vô kỷ luật và mất đoàn kết./.
|
Thứ Hai, 7 tháng 1, 2019
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét