11:15 1/3 ngân sách quốc gia và 18.000 tỉ đồng Cuộc họp báo công bố kết quả hoạt động kinh doanh quý I-2012 ngày 9-4 của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã biến thành cuộc “phản bác kết luận thanh tra” và “kể công” về những đóng góp của PVN đối với nền kinh tế, chẳng hạn như việc nộp tới 1/3 ngân sách Nhà nước trong năm 2011 (160.000 tỉ đồng). Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng yêu cầu PVN phải xử lý khoản tiền vi phạm lên tới hơn 18.000 tỉ đồng. Tại cuộc họp báo, ngoài tài liệu chung, PVN đã chuẩn bị sẵn một tài liệu trên 3.000 từ, dài năm trang với chín đề mục “phản bác” lại thanh tra. Thông điệp đưa ra cả cuộc họp là PVN không hề sai phạm trong quá trình thực hiện việc đầu tư vào các đơn vị không thuộc dự án trọng điểm dầu khí; không sai phạm khi chỉ định thầu cho các đơn vị ngoài ngành và đã khắc phục toàn bộ các sai sót khác theo kết luận của Thanh tra Chính phủ. Lãnh đạo PVN chỉ nhận duy nhất một sai phạm là việc ứng hơn 600 tỉ đồng để xây dựng các công trình không phải công trình dầu khí ở bốn tỉnh Sóc Trăng, Quảng Bình, Hậu Giang và Hà Tĩnh. Tuy nhiên, ông cũng nhanh chóng “lấy mục tiêu biện minh hành động” khi khẳng định việc làm này “có sai phạm nhưng có những lợi ích cụ thể và rõ ràng” như giúp đẩy nhanh tiến độ dự án, đặc biệt là mang lại lợi ích cho người dân địa phương, dù rằng việc kiến nghị lên Chính phủ chưa có hồi đáp. Trong khi đó, lãnh đạo PVN lại liên tục né tránh những câu trả lời về trách nhiệm của người đứng đầu tập đoàn mà cụ thể là ông Đinh La Thăng khi ông còn là lãnh đạo của PVN. Ai cũng biết, theo quy định tại Luật Thanh tra, quy trình để ban hành được kết luận thanh tra (ở PVN là bản kết luận số 124 ngày 18-1-2012), Thanh tra Chính phủ đã ít nhất ba lần tạo cơ hội cho PVN giải trình, trong đó lần giải trình cuối cùng là khi có dự thảo kết luận thanh tra. Việc ra kết luận này là căn cứ theo pháp luật, chỉ có đúng và sai, không có “chân lý đứng giữa”. Vì thế những lý lẽ nói trên của PVN tại cuộc họp báo không có gì mới, thậm chí có biểu hiện “đánh tráo khái niệm” khi luôn lấy mục tiêu biện minh cho hành vi, bất chấp việc kết luận này đã được Thủ tướng có ý kiến chấp thuận (Công văn 1775 ngày 20-3-2012 của Văn phòng Chính phủ). Sau gần 2 tiếng đồng hồ, những người tham dự buổi họp báo chỉ thấy đọng lại ba điều từ những trần tình của PVN: Phản bác những kết quả của thanh tra, kiến nghị Chính phủ cho phép tiếp tục thực hiện những việc làm sai và né tránh trách nhiệm cá nhân, tập thể. Liệu có phải do góp đến 1/3 ngân sách nên PVN tự cho mình có quyền như thế? BẰNG LĨNH Không hiểu Thanh tra Chính phủ hay PVN đúng? Nếu Thanh tra Chính phủ sai thì đồng nghĩa với việc chấp nhận sai sót của Thủ tướng? Thiết nghĩa các kết luận thanh tra đã quá rõ ràng, không còn gì đáng nói ngoài việc xem xét trách nhiệm cá nhân, tập thể lãnh đạo PVN. Chẳng lẽ với sai sót hàng chục ngàn tỷ đồng mà chỉ vài ngày sau khi kết luận PVN đã khắc phục xong. Nếu đúng vậy thì thật thần kỳ! Lấy số nộp ngân sách lớn để che phủ sai phạm là khó chấp nhận. Mỗi công dân khi đóng một đồng thuế đúng quy định cũng vinh dự như người đóng hàng tỷ đồng. Giả sử với một người lãnh đạo khác lãnh đạo PVN, số nộp ngân sách lại lớn hơn thì sao? Thương Giang